دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.محور های توسعه دیزباد علیا
این مقاله که در سایت «روستای خان آباد» درج شده بود با توجه به شرایط دیزباد برای توسعه دیزباد بهینه سازی شد.
در این مقاله سعی شده است با بررسی ویژگی‌های جامعه روستایی ایران و گرایش های موجود و در حال شکل گیری، زمینه ها و فرصت‌های جدید اشتغال و راهکارهای توسعه و بالفعل شدن آنها با استفاده از توان و نیروی تخصصی جدید پیشنهاد گردد. به عبارت دیگر سوال اصلی تحقیق اینست که با توجه به ویژگی‌های جمعیتی روستاهای ایران و تحول اتفاق افتاده در کیفیت نیروها، بویژه با توسعه آموزش عالی، چگونه می توان در کنار مشاغل سنتی، مشاغل جدید و مدرن و رقابت پذیر متناسب با شرایط جدید ایجاد کرد؟ و اصولاً چه مشاغلی و با چه ویژگی‌هایی امکان توسعه دارند؟ برای تحقق این مشاغل چه شرایطی باید تحقق پیدا کند؟ برای پاسخ به این سوالات با استفاده از روش کتابخانه ای ویژگی‌های جمعیتی نقاط روستایی ایران شناخته شده و با بررسی طرحهای ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی و طرحهای توسعه و عمران ناحیه ای، ظرفیت‌های بالقوه توسعه در نمونه هایی از مناطق روستایی استخراج گردیده و در نهایت با توجه به ظرفیت‌های فوق و ویژگی‌های جدید جمعیتی پیشنهادات ارائه گردیده است.
بر اساس نتایج تحقیق توسعه فرصت‌های اشتغال در بخش کشاورزی و دامداری با تغییر ماهیت از سنتی به مدرن و نیز زمینه های جدید شغلی در بخش های صنعتی وخدماتی در سطح روستاها وجود دارد که نیازمند ساماندهی تشکیلاتی، تسهیلاتی و تقویت ساختارهای موجود می باشد.
ویژگی‌های جامعه روستایی ایران: روستا بعنوان بخش بزرگی از نظام اجتماعی و جمعیتی کشور که در آن تعداد کثیری از عوامل انسانی مولد سکونت دارند محسوب می شود در روستاها عوامل و منابع ارزشمندی اعم از عوامل انسانی و منابع طبیعی و اقتصادی بعنوان ذخایر استراتژیک کشور وجود دارد که در پیشرفت جامعه نقش مهمی ایفا می کنند. نقش و اهمیت فراورده ها و تولیدات روستایی در رفع نیازهای رو به تزاید جامعه درخور توجه می باشد نظیر تولید محصولات کشاورزی، زراعی، دامی و صنایع تبدیلی که نقش بی بدیل و منحصر بفرد است. برای جامعه اقتصادی ما بسیاری از دستاوردهای روستائیان نقش استراتژیک داشته و اهرم قابل اتکایی در پشتیبانی از نظام اقتصادی کشور در عرصه جهانی از طریق صادرات و ورود کالاهای ملی به بازارهای پرظرفیت جهانی بوده، یعنی درحقیقت شناسه قدرت اقتصادی کشور در نزد جهانیان تلقی گردیده مضافاً اینکه تکیه براقتصاد تک محصولی نفتی را تقلیل می دهد. فعال سازی ساکنان روستاها در ایران می تواند کمک شایان توجهی به تامین امنیت اجتماعی نموده و باعث کاهش حجم زیاد ناملایمات اجتماعی گشته و منجر به کاهش پدیده " مهاجرت روستا - شهری" شود.
ادامه مطلب ...
دیزباد علیا 2020، توسعه یافته ترین روستای کشور
آرمان ها و آرزوهای هر ملتی قطعا یکی از راه های موثر در راستای توسعه وطن آنها است. آن وقتی است که مردم چیزی را می خواهند. حتی اگر آن چیز با واقعیات فاصله زیادی داشته باشد. رسیدن به آن آسان می شود.
امروز داشتم به پیام های فراوانی که از سالهای پیش دریافت کرده ام نگاه می کردم، ناگهان این عبارت «دیزباد علیا 2020، توسعه یافته ترین روستای کشور» به ذهنم خطور کرد.
آیا می شود که روستای دیزباد علیا که در جشن های 2500 ساله، به عنوان یکتا روستای ایران که 100 درصد مردم آن باسواد بودند، معرفی شد، بار دیگر در پایان سند چشم انداز 2020 کشور، توسعه یافته ترین روستای ایران شود؟
این سوال را چند بار از خودم پرسیدم و هر بار به آن با قطعیت پاسخ بلی دادم. مگر ما امروز در دیزباد چه نداریم؟ ما همه چیز داریم. ما مردان و زنان تحصیلکرده و با فرهنگی داریم که مرزهای دیزباد را از لوکه و قجغر و جاده تخته، به کانادا، امریکا، اروپا و استرالیا گشوده اند.
ما منابع طبیعی فوق العاده ای داریم و اگر الله قادر مددی بدهد، می توانیم با رهبران متخصص، با تجربه و اجرایی که در شورای منتخب و ان شا الله دهیارمان داریم، دیزباد را به توسعه یافته ترین روستای کشور تبدیل کنیم. روستایی که فخر ایران و ایرانیان باشد.
ما شایسته بهترین بودن هستیم و این چیزی نیست که من تنها بگویم، بلکه بیشتر مردم دیزباد به این باور دارند. امید که این مهم را با ورود به جامعه دانشی و به کار گیری الگوهای جامعه مدنی، جامه عمل بپوشانیم. این مساله دور از حقیقت نیست، چراکه در بیانات اخیر مسئولین دولت در مسجد دیزباد، نگاه خوشبینانه آنها به دیزباد در کلام بخشدار زبرخان به طور ویژه مشخص بود.
ما نیز
دست به دست هم دهیم به مهر، وطن (دیزباد) خویش را کنیم آباد
توسعه روستایی چیست؟ (با نگاه به شرایط دیزباد)
در چند یادداشت پیشین به مباحث مرتبط با توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی روستای دیزباد پرداختیم. در این بخش مواردی چند را در باب توسعه روستای دیزباد را از دایره المعارف رشد مطرح می کنیم. امید که به کارآید.
توسعه روستایی چیست؟
از چند سده اخیر و با رشد پرشتاب صنعت و فناوری در جهان, عقب‌ماندگی مناطق روستایی بیشتر عیان گردیده است. از آن‌جاییکه عموماً روستاییان نسبت به شهرنشینان دارای درآمد کمتری هستند و از خدمات اجتماعی ناچیزی برخوردار هستند, اقشار روستایی فقیرتر و آسیب‌پذیرتر محسوب می‌شوند که بعضاً منجر به مهاجرت آنان به سمت شهرها نیز می‌شود. علت این امر نیز پراکندگی جغرافیایی روستاها, نبود صرفه اقتصادی برای ارایه خدمات اجتماعی, حرفهای و تخصصی‌نبودن کار کشاورزی (کم‌بودن بهره‌وری), محدودیت منابع ارضی (در مقابل رشد جمعیت), و عدم‌مدیریت صحیح مسؤولان بوده است. به همین جهت, برای رفع فقر شدید مناطق روستایی , ارتقای سطح و کیفیت زندگی روستاییان, ایجاد اشتغال و افزایش بهره‌وری آنان, تمهید ”توسعه روستایی“ متولد گردید.
بنا بر تعریف, برنامه‌های توسعه روستایی, جزئی از برنامه‌های توسعه هر کشور محسوب می‌شوند که برای دگرگون‌سازی ساخت اجتماعی-اقتصادی جامعه روستایی بکار می‌روند. اینگونه برنامه‌ها را که دولت‌ها و یا عاملان آنان در مناطق روستایی پیاده می‌کنند, دگرگونی اجتماعی براساس طرح و نقشه نیز می‌گویند. این امر در میان کشورهای جهان سوم که دولت‌ها نقش اساسی در تجدید ساختار جامعه به منظور هماهنگی با اهداف سیاسی و اقتصادی خاصی به عهده دارند, مورد پیدا می‌کند. از سوی دیگر توسعه روستایی را می‌توان عاملی در بهبود شرایط زندگی افراد متعلق به قشر کم‌درآمد ساکن روستا و خودکفاسازی آنان در روند توسعه کلان کشور دانست.
در گذشته بعضی مدیران و سیاست‌گذاران امر توسعه, صرفاً بر ”توسعه کشاورزی“ متمرکز می‌شدند که امروز نتایج نشان داده است که توسعه روستایی صرفاً از این طریق محقق نمی‌شود. روستا جامعه‌ای است که دارای ابعاد اجتماعی مختلف است و نیازمند توسعه همه‌جانبه (یعنی توسعه روستایی) است نه صرفاً توسعه کسب‌وکار و نظامی به نام ”کشاورزی“. هرچند باید گفت که از طریق توسعه کشاورزی موفق نیز الزاماً توسعه روستایی محقق نمی‌شود. چون اولاً فواید توسعه کشاورزی عاید همه روستاییان نمی‌شود (بیشتر عاید زمین‌داران, بخصوص مالکان بزرگ, می‌شود), ثانیاً افزایش بهره‌وری کشاورزی باعث کاهش نیاز به نیروی انسانی می‌شود (حداقل در درازمدت) و این خود باعث کاهش اشتغال روستاییان و فقر روزافزون آنان و مهاجرت بیشتر به سمت شهرها می‌شود.
توسعه اجتماعی دیزباد راهی به سوی توسعه پایدار
توسعه اجتماعی در دیزباد امروزه از اهمیت به سزایی برخوردار است. در گذشته بسیار دور دیزباد دارای مدرسه ای بوده است که به نوبه خود نهادی مدنی محسوب می شود. همچنین خانه بهداشت در دیزباد از نهادهایی است که در روستاها بخشی از فرآیند توسعه اجتماعی به حساب می آیند.
اما امروز با توسعه گردشگری در دیزباد و به وجود آمدن زیرساخت هایی همچون جاده آسفالته، خطوط تلفن و آب لوله کشی بهداشتی مباحث دیگری نیز در توسعه اجتماعی دیزباد مطرح می شوند.
بخشی از این شرایط به بافت پلکانی روستای دیزباد باز می گردد. ساخت و سازهای بی حساب و کتاب و بدون رعایت کردن معماری سنتی روستا باعث از دست رفتن یکی از جاذبه های توریستی دیزباد می شود. همچنین در همین بخش می توان به شکل دهی و توسعه نهادها فرهنگی از قبیل فعالیت های فرهنگی در مسجد دیزباد اشاره کرد، که خود یکی از تاکیدات صریح مقام معظم رهبری می باشد. بنابراین موارد ذیل به عنوان سر فصل های برنامه توسعه اجتماعی دیزباد پیشنهاد می شود:
1. بهبود شرایط خانه بهداشت دیزباد
2. برنامه ریزی جهت استاندارد سازی معماری روستایی برای بناهای تازه ساز به نحوی که بر سنت معماری دیزباد استوار باشد.
3. برنامه هایی جهت استفاده از مدرسه و توسعه نهادهای آموزشی
4. ایجاد شرایط دریافت وام برای توسعه دیزباد توریستی