دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.نسیم آبادی 1 (دیزباد علیای نیشابور خراسان رضوی ایران)
«دیزباد وطن ماست»- مستندی زیبا در باب دیزباد وطن ماست.
آهنگ عید آمد و عید آمد با صدای دیزبادی
«دیزبادوطن ماست»- مهدی میرشاهی (شیخ) در این ویدئو عید نوروز را پیشاپیش تبریک گفته است. با هم به صدای دلنشین این دیزبادی عزیز گوش فرا می دهیم.
حنابندان در مراسم ازدواج قدیم دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- دیزباد در قدیم شرایط بسیار متفاوتی تا کنون داشته است و این تفاوت در ابعاد مختلف آن بوده است. یکی از جنبه های تفاوت همان سنت عروسی است که هادی میرشاهی در متن خود که توسط ریم فطوم ویراستاری شده است به آن می پردازد.
وی گفتار خود را با شعر سنتی آغاز می کند که در مراسم حنابندان دیزباد خوانده می شود:
حنا، حنا می‌بندیم. به دست‌وپا می‌بندیم. اگر حناش کم آید. با آب طلا می‌بندیم. زنان و عروس خانم برای پاتختیِ عروس مجلس را ترک می‌کنند.
جالب است که عروس خانم در روزهای اخیر خانه‌نشین شده و در اجتماع ظاهرنشده است.
شب پاتختیِ داماد، عروس خانم همراه ساقدوشان روی بام‌های بالا که دور از چشم مردم باشد، مراسم پاتختی داماد را تماشا می‌کند.
پاتختِ عروس در منزل و یا حیاطی دور از چشم‌انداز آقایان شروع می‌شود. که رقص و آواز خانم‌ها تا مقارن صبح بدون حضور نوازندگان انجام می‌شود.
داماد همراه تعدادی از دوستان جوان خود صبح زود به حمّام رفته و پس از استحمام واقعی و صفای سروصورت، هدایایی به حمّامی می‌دهد.
داماد برای صرف صبحانه به‌اتفاق هیئت همراه به خانه یکی از اقوام می‌رود و منتظر مردم و نوازندگان می‌ماند. حدود ساعت ده، مردم و نوازندگان با یکدست لباس که در داخل مجمع‌های گذاشته اند و یک نفر آن را روی سر حمل می‌کند می‌آیند تا داماد را به‌ظاهر از حمّام درآورند.
لباس داماد عوض شده و باکت و شلوار و پیراهن جدید به همراه مردم و نوازندگان راهی سالن عمومی ده می‌شوند. در طی راه جوانان برقص و پایکوبی می‌پردازند.
داماد و هیئت همراه چند دقیقه در صدر مجلس می‌نشینند و سپس سالن عمومی را ترک و در اتاقی برای صرف نهار اسکان می‌گیرند.
همین مراسمِ از حمام درآوردن، برای عروس خانم تکرار می شود و از منزل یکی از اقوام صورت می‌گیرد. در هر دو مراسم در بین راه رباعی گفته می‌شود. رباعی را معمولأ کسی که صدای خوبی دارد با این مضمون: بارِها گفت محمّد که علی جان من است هم به جان علی و جان محمّد صلوات (حاضرین صلوات می‌فرستند) تنت گر بیفتد میان بلا مترس و ملرز به سر مردانهِ حیدر سه مرتبه بلند وجلیه و خراسانی بگو یا علی یا علی یا علی (مردم با صدای بلند همراهی می‌کنند) علی و آل علی را زجان دل صلوات (مردم جمعی صلوات می‌فرستند).
برای ارتباط دادن این کلمات به جشن، مردم یکباره می گویندهای های های شاباش.
در 24 ساعت مراسم ِعروسی، داماد را " قِبلهِ عالم " می‌گویند از همان قبله عالم‌هایی که بر تخت پادشاهی می‌نشیند و اختیار هیچ‌گونه تصمیمی را ندارد و اختیارش دست کسان دیگر است. این اسم بی‌خاصیت و عاریتی بوده که تا 24 ساعت بایستی یدک بکشد و صرفاً یک مقام تشریفاتی است. فقط کافی است مردم او را بزرگ خطاب کنند. ولی خودش می‌داند که هیچ‌کاره است .فقط بایستی در چهارچوب سیاست‌های خانوادگی که قبلاً طرح شده حرکت کند.
کم‌کم پاتختی مقارن عصر آغاز می‌شد. آقای مرشدباشی (دستوردهنده) به خانِ باشی (دستور گیرنده) می‌گفت برو پدر و برادران عروس خانم و آقا داماد را دست‌بسته به حضور قبله عالم بیاور!
خان باشی می‌گفت چشم قربان! لحظه‌ای بعد افراد یادشده با مقداری کالای ریزودرشت مثل قالی، لوازم منزل، گوسفند شرفیاب می‌شدند بقیّه فامیل یکی، یکی احضار می‌شدند. ولی سایر مدعوین، جُرم (تولُشی یا پولی برحسب نرخ ارزاق آن روز) خود را به‌صورت نقدی یا جنسی پرداخت می‌کردند. مدعوین که به شام شب قبل دعوت می‌شدند؛ بدون دعوت بعدی، در نهار روز بعد و شام شب دوّم پذیرایی می‌شدند. معمولأ شام شب قبل آبگوشت، نهار روز بعد حلیم و شام شب بعد برنج (پُلُو) با گوشت بود.
شام را در سالن عمومی که معمولأ مسجد ده بالا وجماعتخانه‌های ده بالا و ده پایین بود صرف می‌شد. بعد از شام شبِ اوّل پاتختی شروع می‌شد.
در سال‌های قدیم عروسی‌ها در زمستان برگزار می‌شد که برف خیلی زیاد و اکثراً کوچه‌ها پربرف و یخ‌بندان بود ولی شرکت در عروسی بر هر مشکلی ارجح بود . سرما و برف برای مشتاقان به عروسی، محلّی از اعراب نداشت.
مستند مدرسه دیزباد (شماره 5)
«دیزباد وطن ماست»- مستندهای مدرسه دیزباد در واقع شامل یک سری فیلم مستند است که در باب ابعاد مختلف دیزباد تهیه شده است و در این کلیپ به بخش دیگری از آن می پردازیم.
مستند مدرسه دیزباد (شماره 4)
«دیزباد وطن ماست»- مدرسه دیزباد یک میراث فرهنگی میان مردم دیزباد است که از نیاکان برای ما به یادگار مانده است. البته ما ارث خود را از دست دادیم اما میراث آن که دانش آموزان توانمند دیزبادی بودند را حفظ کردیم و کارنامه ای درخشان از فرهنگ برای خود نگه داشتیم.