دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.دیزباد باسوادترین روستای ایران از نگاه درناتریپ
«دیزباد وطن ماست»- سایت درناتریپ در مطلبی با عنوان «دیزباد | باسوادترین روستای ایران (ماسوله نیشابور)» به بیان ویژگی های دیزباد پرداخت.
به گزارش دیزباد وطن ماست، این مطلب که در بخش «روستا های گردشگری خراسان رضوی» این سایت توسط جواد خرم آبادی نوشته شده به شکلی زیبا دیزباد را توصیف می کند.
روستای دیزباد از روستاهای پلکانی ایران است که در نزدیکی شهرستان نیشابور قرار دارد و پس از ماسوله گیلان، زیباترین روستای پلکانی کشور محسوب میشود. همچنین این روستا به باسوادترین روستای ایران مشهور است که در این پست قصد داریم شما را با آن آشنا سازیم. با درناتریپ همراه باشید.
دیزبادآشنایی با موقعیت و آب و هوای دیزباد
بر روی رشته کوه های بینالوود و در کیلومتر ۸۰ جاده نیشابور به مشهد، روستایی با طبیعت زیبا، معماری پلکانی و چشمه سارهای مختلف قرار گرفته است و جلوه ای بینظیری دارد.
با رفتن به این روستا، آب و هوای خنک آن شما را تحت تاثیر خود قرار میدهد؛ بطوریکه در فصل تابستان هم هوا در این منطقه نسبتا سرد است. به دلیل وزش باد در طول سال، در نزدیکی این روستا توربین های بادی نصب کرده اند که در تولید برق بسیار نقش دارد.
احتمال میرود نام این روستا برگرفته از شرایط آب و هوایی آن و وزش باد میباشد که به دیزباد معروف گشته است.
تاریخچه و اطلاعات بیشتر
بر اساس شواهد گفته میشود که قدمت آن به سال ۹۵ هجری شمسی بازمیگردد. این روستا در گذشته به نام های قصرالریح و چهل اشکوب خوانده می شده و در طول زمان نام آن تغییر پیدا کرده است.
از تحولات فرهنگی این روستا میتوان به تاسیس مدرسه ناصرخسرو در سال ۱۳۱۲ اشاره کرد و همچنین از دیگر تحولات آن میتوان به ثبت شدن نام این روستا در فهرست یونسکو در سال ۱۳۴۸ به دلیل صد در صد با سواد بودن مردم آن اشاره داشت.
این روستا دارای فارغ التحصیلان زیادی در دانشگاه ها است که در فصول گرم به روستا باز می گردند. اکثریت مردم دیزباد در شهرستان مشهد و نیشابور ساکن بوده و اغلب آن‌ها در فصل بهار و تابستان برای انجام امور مربوط به باغداری در دیزباد بسر می‌برند.
باغداری به روش‌های نوین شغل دوم اکثریت مردم دیزباد بالا میباشد، لیکن از منظر علاقه به زادگاه و موطن اکثریت مردم به اینکار به عنوان شغل نمی‌نگرند و آن را بهانه‌ای برای رفتن به دیزباد تلقی می‌نمایند. مردم دیزباد با گویشی خاص خود که بسیار شبیه گویش مردم نیشابور است صحبت می‌کنند.
این روستا دارای خاک بسیار حاصلخیز و آبی بسیار گوارا و غنی از املاح مفید و بسیار خنک بوده که این موارد در کنار باغداری بسیار علمی و اصولی که زاییده سواد همه اهالی روستا میباشد باعث بازده کمّی و کیفی باغ‌ها شده و محصولات کاملا ارگانیک درجه یک را به وجود می‌آورد، بطوریکه بعضی محصولات آن در جهان در زمره بهترین‌ها در شاخه محصولات باغی ارگانیک میباشد.
محصولات کشاورزی دیزباد شامل گیلاس، آلو، سیب، آلبالو، گردو، بادام، زردآلو، هلو، گلابی، توت و … بوده که بیشترین محصولات آن گیلاس، آلو، سیب، گردو و آلبالو میباشد.
مشاهیر روستای دیزباد
از مشاهیر این روستا میتوان به امامقلی خاکی خراسانی از شاعران فارسی زبان در سده ۱۱ هجری قمری و محمد فدایی خراسانی از شاعران و نویسندگان فارسی‌زبان در سده ۱۲ هجری قمری اشاره داشت.
مناسبت ها
۱. مراسم چیله
این رسم در دیزباد و برخی از روستاهای نیشابور در شب آخر بهمن ماه به پاسداشت نعمت‌های الهی برگزار می‌گردد و شباهت بسیاری به مراسم چهارشنبه سوری باستانی ایرانیان دارد. مراسمی که در سال‌های گذشته بدست فراموشی سپرده شده بود اما در سال ۹۳ با همت شورا و اهالی هر چند با حضور اندک افراد ولی به گرمی برگزار شد.
۲. مراسم نوحصار
اکثریت اهالی دیزباد اعم از ساکنین روستا و شهرها و نیز دیزبادی‌های مقیم خارج از کشور سعی می‌کنند در این مراسم شرکت نمایند.
در گویش محلی نو به دره یو شکلی می‌گویند که قسمت اول مراسم در آن برگزار می‌گردد، حصار نیز قلعه‌ای در دورترین اراضی روستاست که شاهد برگزاری قسمت دوم مراسم میباشد.
در مورد این مراسم دو روایت ذکر شده:
اول اینکه توسط شخصی عارف به نام امامقلی معروف به خاکی خراسانی که از مشاهیر دیزباد میباشد نقل شده و روایتی است از سیر سلوک این عارف.
روایت دوم که بی شباهت به روایت اول نیست بیان می‌کند که این سنت از کتاب منطق الطیر عطار نیشابوری و حدیقه الحقیقه سنایی و چند اثر عرفانی دیگر نشات گرفته و مضمونی از شرح سلوک و معراج عرفا میباشد.
هرچند این مراسم تا حدود زیادی با این دو روایت همخوانی دارد ولی هر دوی آن‌ها سینه به سینه نقل گشته و در مورد صحت آن‌ها نمی‌توان نظری قاطع داد.
در این مراسم که از سحرگاه شروع میشود برگزارکنندگان به صورت گروهی (هر گروه معمولاً از فرزندان و عروس و دامادها و نوه‌های هر بزرگ خاندان تشکیل میشود البته قابل ذکر است به دلیل کثرت ازدواج فامیلی یا داخل روستایی که بشدت بین اهالی در دیزباد رایج میباشد این گروه‌بندی را نمی‌توان به‌طور کاملاً قطعی تصور کرد) تا ظهر در قسمت اول اتراق کرده و پس از آن با عبور از دو وادی در قسمت اول و پنج وادی در قسمت دوم و در مجموع هفت وادی عشق به فنا فی الله می‌رسند.
اقامت در دیزباد
اگر قصد اقامت دارید، میتوانید از اقامتگاه های بومی استفاده کنید. همچنین این روستا برای طبیعت گردان و کوهنوردان انتخاب بسیار مناسبی میباشد.
اقامتگاه دیزباددسترسی به دیزباد
دسترسی به این روستا در جاده نیشابور به مشهد امکان پذیر است و شما با تابلوهای راهنما میتوانید به این روستا دست پیدا کنید.
آدرس: ایران، استان خراسان رضوی، شهرستان نیشابور، روستای دیزباد.
سایت دو نبش زمین فروشی در دیزباد ندارد
«دیزباد وطن ماست»- یکی از سایت های فروش زمین در منطقه دیزباد سایت دو نبش است که در جستجوی اخیر زمینی برای فروش ندارد.
به گزارش دیزباد وطن ماست، این یک خبر خوب برای دیزبادی ها است، چراکه در دیزباد عمده مردم تمایلی به فروختن زمینشان به افراد عمومی ندارند و این خبر نشان از پایبندی به عهد دیرین دیزبادی ها برای حفظ سرزمین اجدادی شان است.
اگرچه یکی از ابعاد توسعه شاید بواسطه خرید و فروش زمین به سایر افراد حاصل شود اما به از آن جهت که در منطقه دیزباد فرهنگی برای حفظ محیط زیست وجود دارد، شاید اگر سایر افراد از مناطق دیگر به این منطقه بیایند این فرهنگ خدشه دار شود و لذا دیزبادی ها تلاش کرده اند که خود خریدار املاک دیزبادی هایی باشند که می خواهند زمین هایشان را بفروشند.
گزارشی از حضوری دیزباد در قله قجغر دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- همانطور که مستحضرید در دوره های مختلف در سایت دیزباد وطن ماست، پوششی به اخبار درج شده در رسانه ها در باب دیزباد داده می شود. این بار، گزارشی را از باشگاه کوهنوردی آزادگان مشهد و حضورشان در دیزباد نقل می کنیم.
به گزارش دیزباد وطن ماست، این گزارش نیز متاسفانه به جای واژه قجغر از واژه قوچگر برای تعریف قله این کوه استفاده کرده است.
گزارش برنامه قله قوچگر نیشابور روستای دیزباد بالا
دسته: اخبار باشگاه , گزارش برنامه , کارگروه کوهپیمایی و کوهنوردیبدون دیدگاهیک شنبه 12 شهریور 1396 21:52
گزارش برنامه قله قوچگر نیشابور روستای دیزباد بالا
- نام برنامه: قله قجغر (قوچگر)
- منطقه: روستای دیزباد بالا
- سرپرست: آقای مسعود ولیپور
- سطح برنامه: متوسط
- مدت برنامه: ۱ روز
- زمان اجرای برنامه: ساعت ۶ صبح- 10 شهریور 1396
توصیف قله قجغر (قوچگر):
قله قجغر (قوچگر)( 36.123049 59.255390) نام کوهی است از رشته کوههای بینالود به ارتفاع تقریبی 2950 متر که دارای چندین مسیر اصلی صعود میباشد.مسیراول از روستای دیزباد و مسیر دوم از روستای گرینه(هر دو جبهه جنوبی)و مسیر سوم از روستای ازغد(جبهه شمالی) است.مسیرصعود گروه از روستای دیز باد بالا بود.روستای دیزباد بالا از توابع نیشابور میباشد که در حدود 70 کیلومتری مشهد از مسیر جاده مشهد -نیشابور قرار دارد.راه دسترسی به این روستا از سمت مشهد بعد از توربین های بادی و شهرک بینالود در سمت راست جاده میباشد که البته تابلوی روستای قاسم آباد در اول جاده نصب شده است. ( ترک مسیر از ایستگاه گلبهار تا قله قوچگر https://goo.gl/BTmTkW )
این روستا با آب و هوای نسبتا سرد و کوهستانی و مناطق و باغ های سرسبز(در فصول گرم سال)یکی از زیبا ترین روستاهای رشته کوه بینالود میباشد و 1750 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.روستای دیزباد از دسته روستاهای پلکانی است که بر روی دامنه کوه بنا شده و زیبایی خاصی را به این روستا داده است.در مسیر رودخانه این روستا چندین چشمه وجود دارد که آخرین چشمه دقیقا در دامنه قله قوچگر قرار گرفته است.روستای دیزباد به دلیل مناظر زیبا و چشم نواز و همچنین قرار گرفتن در مسیر قله قجغر (قوچگر) هرساله پذیرای تعداد زیادی از مردم به ویژه کوهنوردان میباشد.
گزارش برنامه :
با سلام؛
جمعه 10 شهریور با یک دستگاه مینی بوس و به همراه 20 نفر از کوهنوردان با انرژی باشگاه آزادگان، در ساعت 6 صبح ایستگاه اتوبوس گلبهار میدان استقلال روبه سمت نیشابور و روستای دیزباد رهسپارشدیم.از محل حرکت تا روستا حدود 100 کیلومترمسافت می باشد و مدت زمان تقریبی تا روستا 2:30- 2 ساعت طول می کشد.حدود ساعت 8 به روستای دیزباد رسیدیم و تا 8:30 پیمایش در مسیر قله داشتیم وپس از اون در جای مناسبی جهت صرف صبحانه توقف کردیم( تا ساعت 9).قبل از حرکت به سمت قله معرفی ارکان برنامه و معرفی نفرات مسئول صورت گرفت .جهت یادآوری و آموزش همنوردان یه سری از مطالب فنی مرتبط با "شناسایی منطقه، آموزشهایی از قبیل کاربا باتوم،گام برداری و تنفس صحیح، خطرات در کوهستان و آسیبها (از قبیل زانو درد و پیشگیری و راهای درمان") را مطرح کردیم و پس از اون مسیر حرکت به سمت قله را آغاز کردیم.ساعت 13 همه تعداد نفرات به قله رسیدند و ساعت 13/30 مسیر برگشت آغاز کردیم ساعت 15:30 تا 16 صرف نهارو کمی استراحت برای تجدید قوا داشتیم و پس از اون تا ساعت 18،مسیر برگشت تا جای مینی بوس پیمایش کردیم.ساعت 18 به سمت مشهد حرکت کردیم و ساعت 20به مشهد رسیدیم؛
سرپرست آقایان : مسعود ولیپور
سرپرست بانوان : خانم سارا علیزاده
مسعول محیط زیست : علی اکبر گلشن
امدادگر : مژگان محمد زاده
سر قدم :فرید حیدری
عقب دار : مرتضی قدیمی
اتاق خبر 24 در باب ظرفیت های گردشگری دیزباد نوشت
«دیزباد وطن ماست»- سایت اتاق خبر 24، که یک سایت معتبر خبری است در باب مکان های دیدنی و ظرفیت های گردشگری دیزباد نوشت.
به گزارش دیزباد وطن ماست، دیزباد در ناحیه شمال کیلومتر ۸۰ جاده مشهد نیشابور و روی سلسله جبال بینالود و در میان رودخانه ها و چشمه های جوشان و باغ های سرسبز قرار دارد.
دیزباد در ناحیه شمال کیلومتر ۸۰ جاده مشهد نیشابور و روی سلسله جبال بینالود و در میان رودخانه ها و چشمه های جوشان و باغ های سرسبز قرار دارد. تاریخ استنادی این روستا به سال ۹۵ هجری شمسی برمی گردد.نام آن در قرن سوم قصر الریح و سپس چهل اشکوب بوده است. قدمت دیزباد و سوابق فرهنگی آن موجب دگرگونی هویت مردم شده است. تأسیس مدرسه ناصرخسرو دیزباد در سال ۱۳۱۲ از جمله گرانبهاترین منابع دگرگونی فرهنگی این دیار بوده است.
مکان های دیدنی روستای دیزباد
این روستا توانسته است نخبگانی را به جامعه تحویل دهد که موجب مباهات همه روستاییان است،به طوری که در سال ۱۳۴۸ نام دیزباد به عنوان یکی از معدود روستاهای صددرصد باسواد ایران در یونسکو به ثبت رسید. در حدود ۶۰ سال قبل که شبها بیشتر روستاها غرق در تاریکی بود دیزبادیان فانوسهایی را در معابر آویز کرده بودند تا ستارگان تنها روشنی دهنده نباشند و در فاصله زمانی اندکی اولین شبکه برق خصوصی روستا افتتاح شد. شغل اکثر مردم دیزباد باغداری است، نگاه باغداران دیزبادی به منابع تولید نگاهی نسبتا علمی است .
تعادل دام ومرتع از سالها قبل اجرا شده و کشاورزان با تراس بندی های فراوان، اراضی حاصلخیز را ایجاد کرده اند.
ظرفیت ممتاز روستا از یک طرف و توجه ویژه به سلامت و کیفیت محصول ازطرف دیگر این منطقه را در رده صادر کنندگان عمده گیلاس و آلو به بازارهای اروپایی و حاشیه خلیج تبدیل کرده و تنوع وکیفیت گیاهان دارویی نیز از دیگر سرمایه های طبیعی این روستاست.
آباد مثل دیزباد؛ گزارشی از روزنامه جام جم در باب دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- گزارش جام‌جم از روستایی که با ترویج کشاورزی ارگانیک، محیط‌زیست را زنده نگه داشته است با عنوان آبـــاد مثــل دیزبـــــاد منتشر شد.
به گزارش دیزباد وطن ماست، این گزارش می نویسد: اگر از نیشابور به سمت مشهد بروید و پس از پشت سر گذاشتن 80کیلومتر وارد راه فرعی سمت شمال جاده شوید. در این مسیر کوهستانی، مسحور سرسبزی مراتع رشته‌کوه بینالود خواهید شد و چنانچه راه را تا انتها دنبال کنید به منطقه‌ای می‌رسید پوشیده از انبوه درختان که به حکم پادشاه فصل‌ها، برگ‌هایشان به رنگ زرد و نارنجی و قرمز درآمده و جلوه زیبایی را به طبیعت آن بخشیده است. میان این درختان، روستایی قرار دارد که خانه‌های آن همچون ماسوله، به صورت پلکانی روی هم قرار گرفته‌اند. نام این روستا دیزباد بالاست.
آبـــاد مثــل دیزبـــــاد
ابتدای جاده اصلی روستا، تصویر پیرمرد و پیرزنی روستایی به چشم می‌خورد که با لبخندی گرم ورود شما را به دیزباد بالا خوشامد می‌گویند. جاده را که ادامه دهید نگاهتان به تصویر پیرمردی می‌افتد که دعای خیرش را نثار همه مهمانان دیزباد می‌کند و در تابلوی بعدی، پیرمردی را می‌بینید که به شما هشدارهای محیط‌زیستی میدهد و می‌گوید: مبادا شکار، مبادا تبر بر درخت و بهار، محیط و زمین را نکو پاک دار.
وقتی با یکی از اهالی دیزباد بالا درباره فلسفه تابلوهای ابتدایی مسیر صحبت می‌کنیم می‌گوید دیزبادی‌ها دغدغه اصلی‌شان حفظ منابع طبیعی و محیط‌زیست است و اگر کسی بخواهد نگاه چپ به محیط پاک روستا بیندازد، کلاهمان توی هم خواهد رفت. او تاکید می‌کند مردمان این دیار می‌خواهند با مراقبت از آب، مراتع و دیگر مواهب خدادادی، به‌جای یک روستای خشک و مخروبه، دیزبادی آباد و پرآب را به نسل‌های آینده تحویل دهند.
دژباد یا تیزباد
دیزباد بالا روستایی پلکانی و از توابع بخش زبرخان شهرستان نیشابور است که در ارتفاع حدود 2000 متری از سطح دریا قرار دارد. ابرهای آسمان این منطقه، سالانه بیش از 360 میلی‌متر می‌بارند و از این جهت، دیزباد بالا سومین نقطه پرباران شمال‌شرقی ایران است.
جمعیت دیزباد شناور است، به گونه‌ای که در تابستان، همه 2000 نفر اهالی به روستا می‌آیند تا هم از هوای معتدلش لذت ببرند و هم محصولات باغاتشان را برداشت کنند، اما از ماه آبان به بعد، بیشتر دیزبادی‌ها از سرمای سخت منطقه بینالود به مشهد و نیشابور پناه می‌برند و کمتر از 200 نفر در روستا باقی می‌مانند. البته زهرا کردی، دهیار دیزباد بالا به جام‌جم می‌گوید مردم با اجابت درخواست او مبنی بر اعلام دیزباد به‌عنوان سکونتگاه اصلی‌شان در سرشماری سال 95 توانستند آمار جمعیت این روستا را به 910 نفر برسانند.
اراضی منطقه مسکونی و باغات دیزباد تمام شیب‌دار است و به جرات میتوان گفت در این منطقه به هیچ وجه زمین مسطحی به مساحت 500 مترمربع یافت نمی‌شود. این روستا در میانه محدوده بادخیزی قرار گرفته که از شریف‌آباد تا بینالود کشیده میشود و در تمام طول سال باد شدیدی در این منطقه می‌وزد. برخی اهالی دیزباد هم اعتقاد دارند نام این روستا برگرفته از همین بادهای شدید است و در واقع، واژه دیزباد تغییریافته دژباد یا تیزباد است.
تفکیک زباله از روستا