«دیزباد وطن ماست»- سایت زبرخان که عموما به نیازمندی ها و اخبار منطقه زبرخان می پردازد، در یادداشتی با عنوان دیزباد علیا کجاست به این روستا پرداخته است.
در این یادداشت که منبع آن وی کی پدیاست آمده است: دیزباد علیا یا دیزباد روستایی در دهستان زبرخان بخش مرکزی شهرستان زبرخان استان خراسان رضوی ایران است. روستای دیزباد بر روی دامنههای جنوبی رشته کوه بینالود و به صورت پلکانی و در امتداد شرقی-غربی استقرار یافته است.
محل سکونت و شغل مردم روستای دیزباد
اکثریت مردم دیزباد در شهرستان نیشابور و مشهد و هم چنین خارج از کشور ساکن بوده و اغلب آنها در فصل بهار و تابستان برای انجام امور مربوط به باغداری در دیزباد بسر میبرند. باغداری به روشهای نوین شغل دوم اکثریت مردم دیزباد بالا میباشد، لیکن از منظر علاقه به زادگاه و موطن اکثریت مردم به اینکار به عنوان شغل نمینگرند و آن را بهانهای برای رفتن به دیزباد تلقی مینمایند.
ساکنین مقیم دیزباد
ساکنین مقیم دیزباد بالا در فصل پاییز و زمستان به دلیل سرمای زیاد و ساکن بودن اکثر اهالی در شهرها حدود صد الی پانصد نفر میباشد ولی در دو فصل بهار و تابستان به لطف هوا و آب فوقالعاده تمیز و عالی آن و نیز انجام امور مربوط به باغداری (که به صورت کاملاً علمی صورت میپذیرد) تا چندین هزار نفر نیز میرسد.
مناسبت های مردم روستای دیزباد
نوحصار معروف ترین مراسم ویژه ی اهالی دیزباد میباشد.
این مراسم به عنوان مناسک مذهبی محلی برای اسماعیلیان ساکن روستای دیزباد و اکنون هم چنین به عنوان یک گردهم آیی سالانه برای ساکنان دیزباد قلمداد می گردد.
تجربه ی دیدار باطنی امامقلی معروف به خاکی خراسانی که اهل دیزباد و از رهبران جامعه اسماعیلی در دوران انجدان (قرن ۱۱ ه.ق) بوده است با امام وقت خود، مبنای این همایش سالانه است.
اکثریت اهالی دیزباد اعم از ساکنان روستا و اهالی مقیم شهرهای مختلف ایران و هم چنین دیزبادیهای مقیم خارج از کشور سعی میکنند در این مراسم شرکت نمایند.
در گویش محلی نو به دره یو شکلی میگویند که قسمت اول مراسم در آن برگزار میگردد، حصار نیز قلعهای در دورترین اراضی روستاست که شاهد برگزاری قسمت دوم مراسم میباشد.
مراسم چیله بجست (گویش محلی) یکی از زیباترین مراسم اهالی دیزباد میباشد.
این رسم در دیزباد و برخی از روستاهای شهرستان زبرخان و نیشابور در شب آخر بهمن ماه به پاسداشت نعمتهای الهی برگزار میگردد و شباهت بسیاری به مراسم چهارشنبه سوری باستانی ایرانیان دارد.
آب و خاک، کشاورزی و محصولات
این روستا دارای خاک بسیار حاصلخیز و آبی بسیار گوارا و غنی از املاح مفید و بسیار خنک بوده که این موارد در کنار باغداری بسیار علمی و اصولی که زاییده سواد همه اهالی روستا میباشد باعث بازده کمّی و کیفی باغها شده و محصولات کاملاً ارگانیک درجه یک را به وجود میآورد، بطوریکه بعضی محصولات آن در جهان در زمره بهترینها در شاخه محصولات باغی ارگانیک میباشد. محصولات کشاورزی دیزباد شامل گیلاس، آلو، سیب، آلبالو، گردو، بادام، زردآلو، هلو، گلابی، توت و … بوده که بیشترین محصولات آن گیلاس، آلو، سیب، گردو و آلبالو میباشد.
منبع: ویکی پدیا