دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.خاکی خراسانی: (امامقلی دزبادی متخلّص به خاکی)
«دیزباد وطن ماست»- خاکی خراسانی: (امامقلی دزبادی متخلّص به خاکی) یکی از شاعران، نویسندگان و مشاهیر دیزباد است. در این نوشتار قصد داریم به طور خلاصه مروری بر زندگی وی داشته باشیم.
مادرِ ملا حیدر از سکنهِ بیوه‌زن بوده است، پسرش ملا حیدر ساکن در دهانه بیوه‌زن به دیزباد مهاجرت و با دختری ازدواج می‌نماید و از ثمره این ازدواج، امامقلی خاکی خراسانی متولّد می‌شود. به روایتی اجداد خاکی اصالتاً از جاجرم بجنورد هستند و در اشعارش اشاره دارد که از نسلِ امیررستم نامی می‌باشد.
امام قلی دزبادی متخلّص به خاکی از شعرای قرن یازدهم و اهل دیزباد نیشابور بوده است، و دیوان وی توسط ایوانف گردآوری و در بندر بمبئی در تاریخ (1352 هـ ق) به طبع رسیده است.
شاتره یا شاه تره Fumariaceas دیزبادی
«دیزباد وطن ماست»- یکی دیگر از داشته های سرزمین دیزباد گیاه شاتره یا شاه تره Fumariaceas است.
به گزارش دیزباد وطن ماست این گیاه با نام علمی: Fumara offcinalis در کوهستان دیزباد یافت می شود و در این نوشتار به کلیات و ترکیبات آن می پردازیم.
کلیات گیاه‌شناسی:
گیاهی است علفی به ارتفاع 80 سانتی‌متر که در مزارع و باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی به حالت خودرو می‌روید. شاخه‌های ظریف فراوان و برگ‌هایی با تقسیمات بسیار زیاد، باریک و کوچک دارد. گل‌های شاه تره کوچک و به رنگ سفید یا سفید مایل به گلی است که به‌صورت مجتمع و گل‌آذین خوشه قرار گرفته‌اند.
میوه‌های آن کوچک و کروی هستند قسمت مورداستفاده شاتره تمام قسمت‌های هوایی آن می‌باشد.
ترکیبات شیمیایی:
قسمت‌های هوایی گیاه حاوی حدود 1% الکالوئید از مشتقات بنز بر ایزوکینولین هستند خواص دارویی:
ـ به‌صورت دم‌کرده، برای درمان اگزما و بیماری‌های پوستی استفاده می‌شود.
ـ در بیماری‌های کبدی و صفراوی مؤثر است.
ـ آلکالوئید پروتوپین موجود در شاتره در مواردی باعث کاهش صفرا می‌گردد.
به هم ده دیاران عزیز توصیه می‌شود برای تنظیم دوزاژ (میزان مصرف) و نحوه مصرف هر گیاه طبّی بهتر است تحت‌نظر پزشک طبِ سنّتی استفاده شود.
گل گاوزبان Borage؛ چایی در کوهستان دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- گل گاوزبان Borage یکی از گیاهان دارویی است که در کوهستان دیزباد بالای نیشابور یافت می شود.
به گزارش دیزباد وطن ماست، نام علمی Borage Offcinalis می باشد و در حال حاضر می توانید آن را در گوشه کنار دیزباد یافت کنید.
کلیات گیاه‌شناسی:
- گیاهی است علفی که ارتفاع آن تا 60 سانتی‌متر می‌رسد. ساقه آن شیاردار و خاردار می‌باشد. برگ‌های این گیاه ساده و پوشیده از تارهای خشن است، گل‌های آن به رنگ آبی و سفید، بنفش است.
ترکیبات شیمیایی:
گل گاوزبان و برگ‌های آن دارای لعاب فراوان بوده و دارای پتاسیم، کلسیم، منیزیم، اسید فسفریک می‌باشد.
خواص دارویی:
- حواس پنج‌گانه را تقویت می‌نماید.
- شکم را نرم و کیسه صفرا را باز می‌کند.
- سینه را نرم، و در التیام گلودرد مؤثر است.
ـ جوشانده آن با عسل جهت تنگی نفس تجویزمی شود.
ـ گل گاوزبان و برگ‌های آن تصفیه‌کننده خون است.
ـ آرام‌کننده اعصاب می‌باشد.
ـ سرماخوردگی را تا حدی برطرف می‌کند.
ـ برای ازبین‌بردن سرفه از دم‌کرده گل گاوزبان استفاده کنید.
ـدر رفع دربی اختیاری ادرار مفید می‌باشد.
ـ برای درمان برونشیت مؤثر است.
چای کوهی، St. johns Wort نام علمی Hypericum Perfratum ، گیاهی دیزبادی
«دیزباد وطن ماست»- چای کوهی، St. johns Wort با نام علمی Hypericum Perfratum شناسایی می شود.
این چای یکی از گیاهان دارویی است که در دیزباد به میزان قابل توجهی وجود دارد و توسط یگان حفاظت از آن محافظت می شود.
کلیات گیاه‌شناسی:
چای کوهی به مقدار زیاد در دامنه کوه‌ها می‌روید. این گل‌ها کمی معطر و دارای بوی مخصوص می‌باشد.
ترکیبات شیمیایی: مهم‌ترین ماده شیمیایی هایپرین Hyperin و ماده قرمزی بنام هایپریسینHypericin و دارای اسید نیکوتینیک نیز می‌باشد
خواص دارویی:
ـ ضد درد خوبی بشمار می‌رود.
ـ برای کم‌خونی مفید است.
ـ درمان بی‌خوابی می‌باشد.
ـ در درمان سرماخوردگی مؤثر خواهد بود.
گل بنفشه Vialet Viola در دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- گذشته از مطالب مطایبه آمیزی که در دوران کرونا در مورد روغن گل بنفشه گفته شد، گل بنفشه Vialet Viola یکی از گیاهان دارویی در کوه های دیزباد است. در این نوشتار ویژگی های این گل را می خوانیم.
گونه‌هایی از این گل به‌صورت وحشی در جنگل‌ها، صحراها و جویبارها می‌روید.
مقاومت بنفشه در سرما یکی از صفات بارزِ آن گیاه محسوب می‌شود.
خواص دارویی:
ـ برای نزله، زکام، سرفه، سرماخوردگی مصرف می‌شود.
ـ بوییدن گل تازه بنفشه خواب‌آور است.
ـ ریختن چند قطره از دم‌کرده بنفشه در بینی برای بازکردن راه تنفس و زکام بکار می‌رود.
ـ زیاده‌روی در خوردن بنفشه باعث ضعف و سنگینی معده می‌شود.