خلیل غلام نیا دانشجوی کارشناسی ارشد یادداشتی در وبلاگ «علوم جغرافیا» که متعلق به دانشجویان جغرافیای برنامه ریزی شهری دانشگاه مازندران ورودی شبانه 89 است به «باد دیزباد» یا بهتر است بگوییم «باد منطقه دیزباد» اختصاص داده است. در این یادداشت آمده است:
باد محلی دیزباد از جمله بادهای مهم در استان خراسان رضوی است که در قسمتهایی ازشهرستانهای نیشابور و مشهد می وزد و با توجه به شرایط مناسبی که دارا می باشد،یک باد اقتصادی محسوب می گردد. این باد با گسترش تفکر استفاده از انرژی های نو درسطح جهان و کشور بعنوان کانون تامین انرژی آینده منطقه مد نظر قرار گرفته است.
نگارنده دراین مقاله کوتاه که بیشتر آن را از پایان نامه کارشناسی ارشد خود استخراج کرده؛قصد دارد تا همکاران گرامی بصورت کوتاه ازوضعیت این باد و شرایط آن برای تولید انرژی آماده شوند. امید است مورد توجه قرار گرفته و نگارنده را از خطاهای احتمالی، آگاه نموده تا ضمن تبادل علمی، شناخت بیشتر و بهتری نسبت به یکی از پدیده های جغرافیایی منطقه خود پیدا نماییم .
1- موقعیت جغرافیایی منطقه وزش باد
این منطقه در جنوب شرقی و جنوب شهرستان نیشابور در جنوب ارتفاعات بینالود واقع شده است و به لحاظ مختصات جغرافیایی بین درجه 35 و 55 دقیقه تا 36 درجه و 10 دقیقه عرض شمالی ودرجه 58 و 54 دقیقه تا 59 درجه و 26 دقیقه طول شرقی محدود می باشد. ازنظر آب و هوایی جزو مناطق نیمه بیابانی است . ارتفاع متوسط این منطقه ازسطح دریا تقریباً 1300متر می باشد که از شرق به غرب بین 1455 تا 1150 متر اختلاف ارتفاع را نشان میدهد. شرایط توپولوژی منطقه و همجواری آن با رشته کوههای بینالود در راستای شرق به غرب در سمت شمال و ارتفاعات منطقه فریمان و تربت حیدریه در جنوب، یک دالان طبیعی باد تحت تاثیر اختلاف فشار هوا را ایجاد نموده است. این دالان از حوالی روستای امام تقی (بخش احمدآباد مشهد) شروع می شود، در گستره تقریبی خود از جنوب شهرستانهای نیشابور و سبزوار عبورکرده و به کویر می پیوندد. این باد علاوه بر دشت دیزباد (که قسمتی از دشت نیشابور است)، بخشهای زبرخان، مرکزی، تحت جلگه، میان جلگه و طاغن کوه نیشابور را تحت تاثیر قرار می دهد. البته درنواحی کوهپایه ای و کوهستانی شمال و جنوب شهرستان نیشابور این باد سرعت چندانی پیدا نمی کند.
2- ویژگیهای باد
باد محلی دیزباد یا تیزباد با جهت شرقی –غربی می وزد و اثرات فرسایشی آن در جنوب دشت نیشابور و تمایل درختان کوچک و بزرگ به سمت غرب نشان از قدمت این باد دارد.
باد دیزباد دارای دو نوع نوسان عمده است: 1- نوسان فصلی 2- نوسان روزانه
1- نوسانات فصلی : سرعت باد در حوالی نیمه شب کم شده و تا اوایل صبح ادامه دارد و در نیم روز سرعت باد به بیشترین مقدار خود می رسد .
عرض متوسط دالان باد حدود هفت کیلومتر است که درناحیه دهانه آن (اطراف روستاهای امام تقی و حسین آباد رازان) به حدود چهار کیلومتر می رسد. گستره طولی و قابل استفاده آن در راستای شرق به غرب به بیش از 50 کیلومترمیرسد (یعنی تا نواحی جنوب غربی نیشابور). این باد درطول سال تغییرجهتناچیزیدارد. باددیزبادحدودهشتتانهمتردرثانیهسرعتداردوتداوموزشآنبیشاز
ساعات سال می باشد . در سطح جهان بادی اقتصادی تلقی می شود که حدود 6 متر در ثانیه سرعت داشته و در، دوسوم ایام سال جریان داشته و جهت نسبتاً ثابت داشته باشد . با توجه به اینکه انرژی و قدرت تولیدی باد با توان سوم سرعت مناسب است(1) و سرعت باد دیزباد زیاد است ، مسلماً تولید انرژی بسیاربالا خواهد بود. پس می توان این نتیجه را گرفت که این باد کاملاً اقتصادی است. ( بازده توربینهای بادی به شدت و سرعت باد بستگی دارد)
3- مزایا و معایب باد
مهمترین مزیت این باد مناسب بودن آن برای تولید انرژی برق است. همچنین در تابستان تا حدود زیادی به تعدیل و لطافت هوا در مناطق میانی و شمالی دشت نیشابور کمک می کند. این امر را در برخی روزهای تابستان که باد نمی وزد می توان در مناطق روستایی دید که گرما مردم را کلافه می نماید.
همچنین در گذشته برای جدا کردن کاه از دانه در خرمن های گندم و جو و ... درکشاورزی سنتی استفاده می شده که هنوز هم کم و بیش کاربرد دارد.
اما از معایب آن:
1- تبخیر شدید، که مهمترین عیب این باد است و رطوبت سطحی زمین را به سرعت از بین می برد و برای محصولات کشاورزی آفت محسوب می گردد.
2-آسیب رسانی به محصولات زراعی و باغی از طریق شکسته شدن ساقه محصولاتی مانند گندم و جو، ریختن میوه ها و شکسته شدن شاخه درختان مثمر و غیر مثمر و وارد شدن خسارات به تاسیسات (قطع برق، تلفن، سقف و دیوار منازل روستایی و...)
3- ایجاد گرد و غبار (آلودگی طبیعی هوا) بویژه در اطراف کال شور و بخش های جنوبی دشت نیشابور که باعث بوجود آمدن برخی بیماریهای چشمی، پوستی و تنفسی در روستاهای این قسمت می گردد.
4- حرکت روان و فرسایش خاک که بویژه در بخش میان جلگه و جنوب بخش زبرخان به خوبی دیده می شود.
4- طرح مطالعاتی نیروگاه بادی دشت دیزباد
بشر از دیرباز به طور سنتی از انرژیهای تجدید پذیر استفاده کرده است. آسیابهای بادی قدیمی در ایران و سایر کشورهای باد خیز و به خصوص معماری سنتی ایران خود حکایت از بکار گیری انرژیهای تجدیدپذیر در زمانهای گذشته می نماید. (در 2200 سال قبل اولین آسیاب بادی به نام ایرانیان دراختراعات جهان ثبت شد).
تحولات جهانی درزمینه توجه به حفظ محیط زیست و فنا پذیر بودن منابع انرژی فسیلی، گرایش استفاده از انرژیهای تجدید پذیر را سرعت بخشیده است و روز به روز توجه بیشتری را به خود معطوف می دارد. انجام کارهای تحقیقاتی نمونه سازی و تولید انبوه در شرایط حاضر زمینه را برای توجه هرچه بیشتر و اقتصادی نمودن انرژیهای تجدید پذیر به خصوص
در بر خی از شاخه های آن از جمله انرژی باد فراهم نموده است. استفاده از باد برای تولید انرژی برق برای اولین بار در سال 1931 میلادی توسط روسها در کناره دریای سیاه و با استفاده از توربینی به قدرت kw 100 انجام گرفت و بعد از دوره ای تحول و پس از بحران انرژی 1973 میلادی کار تحقیق و ساخت توربینهای بادی با شتاب بیشتری ادامه یافت. طبق محاسبات انجام شده، عامل انرژی باد در کره زمین به 1800 تراوات (هرتراوات معادل 10 به توان 12 وات) می رسد. از این مقدار حدود 10% خشکی و بقیه در سطح اقیانوسها پراکنده اند. اگر مصرف انرژی سکنه زمین را 10 تراوات به حساب بیاوریم،حدود 6/.% کل انرژی باد می تواند جوابگوی احتیاجات ساکنین کره زمین باشد.
امروزه کاربرد توربینهای بادی مورد توجه جدی محافل علمی و صنعتی و اقتصادی قرار گرفته است به گونه ای که ظرفیت نصب شده توربین های بادی جهان از 5500 مگاوات در اواسط سال 1996 درسپتامبر 1999 در 37 کشورجهان به اندکی بیش از 12310 مگاوات تولید رسیده است. ایران دراین میان با 11 مگاوات تولید برق بادی مقام 26 دنیا را دارا می باشد.
با توجه به وجود باد مناسب و اقتصادی در منطقه نیشابور از اوایل دهه 1370 شمسی، توسط جهاد دانشگاهی مشهد و جهاد سازندگی خراسان پیشنهاد مطالعات ایجاد نیروگاه مطرح گردید.
با عرض سلام خدمت جناب آقای دکتر میرشاهی پژوهشگر متخصص و سلام به آقای غلام نیا .
ضمن تشکر از دانش در اختیار گذاشته شده ، خواهشمند است نسبت به اصلاح متن از لحاظ نگارشی اقدام بسیار بسیار فوری مبذول فرمائید تا قبل از اینکه چشمان ما لوچ شود.
ظاهرا باد محلی دیزباد آنقدر قریب الوقوع بوده که امان از دستتان گرفته و مانع از زدن کلید فاصله space Bar شده است.
هیچ کلکی در کارنیست! این بازی بطرز شگفت آوری دقیق خواهد بود! البته به شرطی که تقلب نکنید!
طالع بینی چینی! ..
فقط به دستور العمل عمل نماید و تقلب نکنید، در غیر این صورت نتیجه درست از آب در نخواهد آمد و بعد آرزو خواهید کرد که ای کاش تقلب نمی کردید!
این حدوداً 3 دقیقه زمان خواهد برد تا شما را دیوانه کند!!
کسی که این پیام را ارسال کرده گفت که آرزویش ظرف 10 دقیقه به حقیقت پیوست!!!
این بازی نتیجه خنده دار و در عین حال شگفت انگیزی خواهد داشت!
پیام را یکجا تا پایا ن نخوانید بلکه مرحله به مرحله پیش بروید و عین دستورالعمل انجام دهید!
1- اول از هر چیز اعداد 1 تا 11 را به صورت ستونی یا ردیفی (زیر هم) بر روی کاغذ بنویسید.
2- سپس در جلوی ردیف (ستون) 1 و 2 هر عددی را که مایلید بنویسید.
3- حال در جلوی ردیف 3 و ردیف 7 نام شخصی را از جنس مخالف بنویسید.
4- نام اشخاصی را که می شناسید (چه دوست یا اعضای خانواده یا
فامیل) در جلوی ردیفهای 4، 5 و 6 بنویسید.
5- در ردیفهای 8، 9، 10 و 11نام چهار ترانه (آهنگ) را بنویسید (در
جلوی هر ردیف نام یک ترانه)
6- اکنون نهایتا میتوانید یک آرزو کنید!!
و حالا کلید رمز گشایی این بازی:
1- عددی را که در ردیف 2 نوشته اید مشخص کننده تعداد اشخاصی است که شما باید در باره این بازی به آنها بگویید!
2- شخصی که نامش در ردیف 3 قید شده کسی است که شما عاشقش هستید!!!
3- شخصی که نامش در ردیف 7 قید شده کسی است که شما دوستش دارید ولی با هم نمی سازید (یا به تعبیر دیگر عاقبت خوشی نخواهد داشت!)!!!
4-شخص شماره 4 کسی است که شما بیش از همه به او اهمیت میدهید!
5-شخص شماره 5 کسی است که شما را بسیار خوب می شناسد.
6-شخصی که نامش در ردیف 6 قید شده، ستاره بخت (ستاره خوش شانسی) شماست!
7-آهنگ قید شده در ردیف 8 با شخص شماره 3 تطبیق می کند (مرتبط است)!!!
8- آهنگ شماره 9 آهنگی برای شخص شماره 7 است!
9-گ آهنگ شماره 10 آهنگی است که بیش از همه افکار شما را بازگو می کند!
10- و بالاخره شماره 11 آهنگی است که می گوید شما در باره زندگی چه احساسی دارید!!!!
واقعا شگفت آور است! نه؟! ولی بنظر می آید که درست باشه!
این پیام را برای 10 نفر در خلال همان ساعتی که آنرا میخوانید ارسال کنید.
اگر این کار را انجام دهید، آرزویتان برآورده خواهد شد...
خداییش پیام بی ربطی بود.
سلام وب خیلی باحالی ونازی داری ممنون میشم به منم سر بزنید ونظربدید منتظر حضور گرم شماهستم عزیززززززززززززممممممم ............... ٭ §٭ §٭§٭
.......... ٭ §٭ .............٭ §٭
.........٭ §٭ ................ ٭ §٭ ...................٭ §٭ §٭ §٭
....... ٭ §٭.......................٭ §٭.......... ٭ §٭ .............٭ §٭
....... ٭ §٭..........................٭ §٭ .... ٭ §٭ ...................٭ §٭
....... ٭ §٭ ..........................٭ §٭٭ §٭ .........................٭ §٭
........ ٭ §٭..............................٭ §٭ ..............................٭ §٭
......... ٭ §٭ ............................................................ ....٭ §٭
........... ٭ §٭ ............................................................ ..٭ §٭
............. ٭ §٭ ............ منتظر نظرات شماهستم...........................٭ §٭
............... ٭ §٭ .......................................................٭ § ٭
................. ٭ §٭ ...................................................٭ §٭
................... ٭ §٭ ...............................................٭ §٭
..................... ٭ §٭ .........................................٭ § ٭
........................٭ §٭ ....................................٭ §٭
......................... ٭ §٭ ..............................٭ §٭
.............................. ٭ §٭ ......................٭ §٭
.................................. ٭ §٭ .............. ٭ §٭
..................................... ٭ §٭ .........٭ §٭
........................................ ٭ §٭..٭ §٭
...............................................٭ ٭
....................................
..............................
.........................
....................
...............
..........
......
.... اپـــــــــــــــــمــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
... اپـــــــــــــــــمـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.. اپـــــــــــــــــمــــــــــــــــــــــــــــــ
. اپـــــــــــــــــمـــــــــــــــ
اپـــــــــــــــــمــــ
سلام ممنون که بهم سر زدی اینا حرفای دلم هس قابل شما رو نداره
سلام ممنون که اومدی
از کامنتتون هم سپاس
من اینجور وبلاگهارو خیلی دوست دارم چون ایران شناسیرو دوست دارم جای قشنگیه حتما سرچ میکنم تا بیشتر ببینمش بازم ممنون موفق باشید
سلام ممنون که به وبلاگم اومدی وب شماهم بسیار زیباست...
منتظرت هستم بازهم بیا....
راستی وبت خعلی واسم جالب بود اما فعلا باید برم حتما دوباره میامو بقیه مطالبش رو میخونم...
بابای
این نظر لطف شماس ما کوچیک شماییم
بازم بهم سر بزنید
فراموشم نکنیدا
نقشه باد دیز باد را از کجا می شود تهیه کرد؟
نقشه دیزباد را از گوگل مپ می توانید تهیه کنید. اما نقشه دقیق آن در دفتر شورا وجود دارد.