«دیزباد وطن ماست»-محمد درویش مدیرکل مستعفی دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در نشستی با عنوان 'خانه سیاه است؟' در دانشگاه فردوسی مشهد گفت:
- افزون بر 9 دهم (90 درصد) کل اندوخته های جانوری ایران از جمله گوزنها و مارالها نابوده شده اند. این در حالی است که وقتی 'اسکندر فیروز' بهمن ماه سال 1350 کلنگ ساخت سازمان حفاظت محیط زیست را بر زمین زد یک و سه دهم میلیون راس گونه جانوری مهم در پهنه ایران وجود داشت.
- یک جامعه توسعه یافته فقط جامعه ای نیست که برای همه شهروندانش فارغ از مذهب و طبقه اجتماعی و جنسیت فرصتهای برابر اجتماعی ایجاد کرده باشد، بلکه امروز یک گام جلوتر رفته ایم و می گوییم جامعه ای توسعه یافته است که همه زیستمندانش فارغ از این که انسان باشد یا گیاه یا جانور حرمت حیات داشته باشند و این پیام را بیش از هزار سال پیش فردوسی نیز به ما منتقل کرده است.
- امروز شاهد این هستیم که در عمل چیزی از کشف رود، تجن، هریررود، بینالود و دشت عظیم و ارزشمند توس باقی نمانده و روزگار اترک و قبیشان هم به مراتب بدتر است. امروز خلیج گرگان در سواحل جنوب شرقی مازندران تبدیل به یک چشمه بزرگ تولید گرد و خاک شده، قبیشان یک و نیم کیلومتر عقب نشینی کرده و عمق متوسط مرداب انزلی به نیم متر کاهش یافته است.
- ظرف پنج سال گذشته 58 میلیون درخت را در ایران از دست داده ایم که 18 میلیون آنها از بلوطهای زاگرس بود.
- رکورد نشست زمین هم در طول پنج سال اخیر دوبار توسط ایرانیان شکسته شده است. یک بار آن در جنوب غرب تهران با 36 سانتیمتر در سال و دیگری در فاصله دشت فسا تا جهرم با 54 سانتیمتر در سال اتفاق افتاده که 40 برابر شرایط بحرانی است.
- همه این آمارها نشان می دهند ما شاید آخرین نسلی باشیم که هنوز بتوانیم در کنار برخی از مواهب طبیعی ارزشمندمان عکس یادگاری بگیریم. بطور مثال همین الان دیگر امکان لمس بزرگترین پهنه آب شیرین ایران یعنی دریاچه پریشان وجود ندارد.
- با این همه، نقاط امیدوار کننده ای هم وجود دارد که نمونه آن کاری است که مردم دیزباد بالا در خراسان رضوی انجام دادند و هنوز بهترین گردو و گیلاس بدون استفاده از کود و سموم شیمیایی در این روستا تولید می شود. مردم این روستا به گرازها شلیک نمی کنند و اتفاقا از گرازها برای شخم زمینهایشان استفاده می کنند و کسی زباله را بی ارزش نمی داند. در این روستا مردم پول گذاشته اند و یگان حفاظت از منابع طبیعی شکل داده اند. شورای روستای این آبادبوم ارزشمند وطن اجازه نمی دهد خانه ای ساخته شود مگر اینکه بخشی از آن خانه آشیانه پرندگان باشد. اهالی روستای دیزباد بالا اگر در کوچه ها تردد می کنند جیبهایشان پر از ارزن است تا آنجا پرندگان بدون غذا نمانند.
- دنبال پروژه محیط زیست هراسی نیستیم، نمی گوییم که محیط زیست موی دماغ توسعه است بلکه می گوییم عبرت بگیرید از اتفاقی که در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه افتاد که حالا باید 200 هزار میلیارد ریال هزینه اش کنیم تا بخشی از شرایط گذشته را بازگردانیم.
- فعالان محیط زیست باید از این هنر برخوردار باشند که به زبان ساده اما محکم و با استدلال شرح دهند چرا حفظ ملاحظات زیست محیطی به نفع جیب مردم است و نباید کسی آنها را با القابی چون آدم احساساتی خطاب کند که غم نان ندارند و اشتغال نمی فهمند و نمی دانند که تورم چیست.
@sahatzist
ساحت زیست