دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.زرشک محصولی وارداتی در دیزباد علیا
«دیزباد وطن ماست»- ازدواج های دو سه دهه اخیر با افرادی از مناطق جنوبی خراسان که مرکز زرشک و زعفران به حساب می آیند باعث شده که این دو محصول به دیزباد راه یابد.
در این نوشتار به نحوه کاشت و داشت زرشک می پردازیم و امیدواریم که این محصول، به ویژه در شرایط فعلی که دیزباد از نظر آب وضعیت مناسبی ندارد بتواند ترویج شده و به اقتصاد کشاورزی دیزباد کمک کند.
شرایط زمین زرشک
قبل از کاشت حدود 20 تا 30 تن کود دامی و 200 کیلوگرم کود فسفات آمونیوم در یک هکتار به زمین اضافه کرده و شخم عمیق زده می‌شود. در صورت نیاز یک شخم سطحی زده شود و با لولر تسطیح شود. جوی‌های کم عمق یه فاصله 4 تا 5 متر ایجاد شود و گودال‌هایی به عمق 50 سانتی‌متر به فاصله 3 تا 4 متر از یکدیگر حفر شود. اگر قبل از احداث از کود استفاده نشده باشد در هر گودال 50 گرم فسفات آمونیوم و مقداری کود دامی پوسیده اضافه شود.
زمان کاشت
اگر نهال دو ساله باشد و زمان انتقال اواخر آبان تا اوایل آذر باشد در همان سال میوه تولید می‌شود. بعد از کاشت خاک سطحی که آفتاب خورده است را داخل گودال می‌ریزند، در سال اول از کود استفاده نمی‌شود و نباید غرقاب شود و در صورت سله بستن ترک‌ها با خاک پر شود.
آبیاری درخت زرشک
در خاک‌های سبک آﺑﻴﺎری در ﺳﺎل اول ﻛﺎﺷﺖ ﻧﻬﺎل ﺑﺎ ﺣﺠﻢ آب ﻛﻢ در ﻫﺮ ﻧﻮﺑﺖ وﻟﻲ ﺑﻪ دﻓﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ یا ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮ ﻣﺜﻼ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻔﺘﮕﻲ و در ﺧﺎﻛﻬﺎی ﺳﺒﻚ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺪت ﮔﺮﻣﺎ ﺣﺘﻲ ﻫﺮ ﭘﻨﺞ روز ﻳﻚ ﺑﺎر اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. معمولا در سالهای ابتدایی کاشت هر 7 تا 8 روز و در سالهای بعدی هر 12 تا 15 روز آبیاری نیاز دارد. به آبیاری با آب شور مقاوم است ولی باعث کاهش محصول می‌شود.
روش تکثیر زرشک
ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺎﺟﻮش روش ﻣﺘﺪاول ﺗﺮﻳﻦ روش است. معمولا از پاجوش‌های 2 تا 3 ساله با مقدار ریشه فراوان به طول 60 تا 70 سانتی‌متر استفاده می‌شود. معمولا درخت زرشک سه نوع پاجوش دارد:
ﭘﺎﺟﻮش ﻳﻚ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﻛﻤﺘﺮ از ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ و زرد رﻧﮓ مایل به ﻗﺮﻣﺰ
2. ﭘﺎﺟﻮش دو ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺣﺪود ﻳﻚ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ قرمز
3. ﭘﺎﺟﻮش ﺳﻪ ﺳﺎﻟﻪ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﻬﻮهای رﻧﮓ با شیارهای ﺧﺎﻛﺴﺘﺮی ﺑﻪ رﻧﮓ ﻧﻘﺮهای اﺳﺖ.
مراحل داشت زرشک
در ابتدای بهار شروع به رشد می‌کند و در آبان ماه آماده برداشت است. زرﺷﻚ ﺑﻲ داﻧﻪ رﺷﺪ روﻳﺸﻲ ﺧﻮد را از اواﻳﻞ ﻓﺮوردﻳﻦ ﻣﺎه ﺑﺎ ﺑﺎز ﺷﺪن ﺟﻮاﻧﻪ ﻫﺎی ﺑﺮگ روی ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﺟﻮان شروع می‌کند. درﺧﺘﭽﻪ زرشک هر سال بخصوص در سال کم ﻣﺤﺼﻮل، ﺳﺎﻗﻪ ﻫﺎی ﻛﻨﺪ ﺟﻮان ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲکند. رشد ساقه‌های ﺗﺎزه از ﻓﺮوردﻳﻦ ﻣﺎه ﺷﺮوع و ﺗﺎ اواﺧﺮ ﺧﺮداد ﻳﺎ اواﻳﻞ ﺗﻴﺮﻣﺎه اداﻣﻪ دارد و با شدید شدن گرما رشد متوقف می‌شود.
ﻣﻴﻮه زرﺷﻚ از اواﺧﺮ ﻣﺮداد و اواﻳﻞ ﺷﻬﺮﻳﻮر ﻣﺎه ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﻣﻲﻛﻨﺪ و از رﻧﮓ ﺳﺒﺰ، اﺑﺘﺪا ﺑﻪ زرد ﻛﺮمی در آﻣﺪه و ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ از ﻧﻮک ﻣﻴﻮه ﺻﻮرﺗﻲ رﻧﮓ ﻣﻲﺷﻮد و ﺳﭙﺲ ﺗﺎ اواﺳﻂ ﺷﻬﺮﻳﻮر ﻣﺎه ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﮔﺮاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ.
بنابراین دیزبادی های عزیز می توانند از آبانماه سال آینده این محصول را در سبد کاشت خود قرار دهند.
زرشک پربارترین محصول سال97 دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- سال جدید برای باغداران دیزبادی با سرمای بهاره اش باعث خسارات زیادی شد که این خسارات کمتر متوجه محصول زرش شد.
به گزارش دیزباد وطن ماست، خشکسالی شدید و تف بادهای تیر و مرداد ماه در سال 97، دو عامل مهم کاهش کمی و کیفی تمامی محصولات دیزباد بود.
زرشک یکی از محصولات پائیزی می باشد که نسبت به هر سه عامل مذکور مقاوم می باشد و دیزبادی ها غالبا در حاشیه باغات خود، یک یا دو درختچه زرشک برای مصرف خانواده و تعارف به بستگان و همسایگان کاشته اند.
زرشک خواص غذائی وداروئی فراوانی دارد، زرشک موجب تقویت قلب وکبد، تصیه خون، درمان عفونت گلو، معده، روده و مجاری ادراری می شود، ضد اسهال است و حتی موجب کوچک کردن شکم می شود.
گفتی است بزرگترین مرکز تولید زرشک دنیا شهرستان قاین می باشد که 95 درصد آن را تولید می کند و در سال های اخیر وصلت های زیادی که میان دیزبادی ها و مردم منطقه قائن شده است باعث ورود این قبیل درخت ها به دیزباد شده است.
زرشک پربارترین محصول سال97 دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- سرمای بهاره، خشکسالی شدید و تف بادهای تیر و مرداد ماه در سال 97، سه عامل مهم کاهش کمی و کیفی تمامی محصولات دیزباد بود.
به گزارش دیزباد وطن ماست، زرشک یکی از محصولات پائیزی می باشد که نسبت به هر سه عامل مذکور مقاوم می باشد.
دیزبادی ها غالبا در حاشیه باغات خو ، یک یا دو درختچه زرشک برای مصرف خانواده و تعارف به بستگان و همسایگان کاشته اند.
زرشک خواص غذائی و داروئی فراوانی دارد، زرشک موجب تقویت قلب وکبد، تصیه خون، درمان عفونت گلو، معده، روده و مجاری ادراری می شود، ضد اسهال است و حتی موجب کوچک کردن شکم می شود.
گفتی است بزرگترین مرکز تولید زرشک دنیا شهرستان قاین می باشد که 95 درصد آن را تولید می کند.
سبد های زرشک در منازل دیزبادی ها
«دیزباد وطن ماست»- کشور ایران، استان خراسان و شهرستان قاین بزرگترین تولید کننده زرشک دنیا است.
به گزارش دیزباد وطن ماست، نخستین قلمه های ریشه دار زرشک حدود سی سال قبل از قاین به دیزباد وارد شد.
و اکنون اغلب خانواده های دیزبادی حد اقل یک درختچه زرشک در حاشیه باغات خود برای مصرف خانوار دارند.
فصل پائیز زمان جمع آوری میوه های این محصول می باشد و این روزها سبد های محتوی سرشاخه های زرشک دار در بسیاری از منازل دیده می شود که مردم برای جدا نمودن میوه از شاخه اوقاتی را سپری می کنند.
زرشک دارای ویتامین ب فراوان می باشد و در درمان سرماخوردگی نقش بسزائی دارد.
همچنین در تقویت اعصاب، تقویت قلب و کاهش قند خون نیز موثر است. درمان برخی عفونت ها، درمان اسهال، درمان سنگ کلیه و محفظت از کبد از دیگر فواید آن می باشد.
روش های متداول استفاده از زرشک، شامل زرشک پلو، مربای زرشک، سس زرشک و ترشی زرشک می باشد.
در پیام یک دیزوند غیر دیزبادی آمده است؛ در دیزباد زرشک بکارید!
«دیزباد وطن ماست»- یکی از دوستان بیرجندی که با دیزبادی ها وصلت کار شده است، در پیامی به «دیزباد وطن ماست» از دیزبادی ها تقاضا کرده که به جایگزین های کشاورزی بیاندیشیند.
دوست بیرجندی گفته است: «دیزبادی ها عموما به درختان میوه فکر می کنند در حالی که زرشک کشاورزی سودمندی است که می تواند در دیزباد جواب دهد.»
وی که گویا خود در دیزباد زرشک را به عمل آورده است نوشته: «زرشک نیاز زیادی به وارسی ندارد و آب کمی نیاز دارد و این محصول می تواند برای دیزبادی هایی که در شهرهای دور زندگی می کنند و کمتر می رسند به دیزباد سر بزنند، محصول خوب و پر درآمدی باشد.»
او می گوید: «مهمترین مساله در حال حاضر «درآمدسازی» در دیزباد است که باید در راس همه امور قرار گیرد و زرشک می تواند این فرصت را برای دیزبادی ها بوجود آورد.»
به نظر می رسد این پیشنهاد، برای دیزبادی ها، پیشنهادی منطقی باشد و امیدواریم که این بحث در کمیسیون های تخصصی مورد بررسی قرار گیرد و اقدامات مطالعاتی و احیانا ترویجی برای رونق کاشت زرشک معمول شود.
چراکه در صورتی زرشک می تواند کالای دیزبادی به شمار آید که دیزبادی ها حجم تولید خود را در این کالا به حداقل های مورد نیاز برسانند.
