«دیزباد وطن ماست»- سایت خاتون شرق در مطلبی با روتیتر: ایجاد نخستین بوستان گیاه شناسی روستایی ایران در دیزباد و تیتر: دیزباد روستایی که نیمقرن قبل بیسوادی را ریشهکن کرد، به روستای دیزباد پرداخت.
به گزارش دیزباد وطن ماست، دیزباد روستایی که نیمقرن قبل بیسوادی را ریشهکن کردصبح پائیزی چهارشنبه در مسیر روستای دیزباد قندیلهای بسته شده بر حاشیه جاده خبر از سرمای شب گذشته داشت. به خاطر واقع شدن دیزباد در ارتفاع ۲هزار متری از سطح دریا سرمای هوا در فصل تابستان هم محسوس بوده و این باعث میشود در فصل سرما تحمل آن برای غیربومیها دشوار باشد.
در مسیر جاده منتهی به روستای دیزباد علیا در هر پیچ جاده دست طبیعت تابلویی از رنگها را پیش چشم رهگذران به تصویر میکشد و چشمها را خیره میسازد.
روستای زیبای دیزباد در دامنه رشته کوههای بینالود علاوه بر برخورداری از مناظری بدیع و چشمنواز در چهارفصل سال که آن را به مقصد گردشگران و دوستداران طبیعت تبدیل کرده از شگفتیهای اجتماعی خاصی هم برخوردار است. در ورودی روستا یگان حفاظت از محیط زیست به استقبالمان میآیند.
همدلی و همبستگی اهالی روستای دیزباد در همان برخورد نخست که با لبخندی بر لب به استقبال غریبهها میروند نمایان است.
آدرس مسجد روستا را که قرار است جلسه گزارش عملکرد ۲ پروژه منحصر به فرد که شورای روستای دیزباد و خانه هلال این روستا با حمایت دفتر تسهیلات کوچک محیط زیست عمران ملل متحد در حال انجام آنهاست ، با حضور تعدادی از نمایندگان مجلس برگزار شود ، میپرسیم.
بافت معماری سنتی دیزباد با گذشت سالها هنوز تغییر نکرده و منظره خانهها که به صورت پلکانی در دامنه کوه ساخته شدهاند بر زیباییهای این روستا افزوده است.
به خاطر نوع معماری منحصر به فرد روستای دیزباد پشتبام هر خانهای مسیر گذر عابران و رهگذران است.
مسجد زیبای دیزباد در سه طبقه بنا شده و در طبقه سوم آن موزه کوچکی از اشیای قدیمی شامل ظروف مسی و نقرهای و چینی وجود دارد که در آن دو شمشیر هلالی با دستههای استخوانی و زره و کلاه خود خودنمایی میکند که در گذشته برای تعزیه خوانی مورد استفاده قرار می گرفته و همه آنچه هست نشان از حُسن سلیقه اهالی دیزباد دارد.
از اهالی روستایی که بیش از نیم قرن پیش از این صددرصد اهالی آن باسواد شدند و نخبگان فراوانی را تحویل جامعه دادند جز این هم انتظاری نیست، افرادی هچون خاکی خراسانی از شاعران فارسی زبان در سده ۱۱ هجری قمری و محمد فدایی خراسانی از شاعران و نویسندگان فارسی زبان در سده ۱۲ هجری قمری.
در ورودی این روستا تابلوی جالبی به چشم میخورد که روی آن نوشته شده: «مبادا شکار، مبادا تبر بر درخت و بهار، محیط و زمین را نکو پاکدار» همه اینها خبر از آن میداد که با روستایی متفاوت روبرو هستیم.
نکتهی دیگری که در چشم انداز روستا توجه شما را به خود جلب خواهد کرد، نمادی عجیب به شکل DNA است که بر روی یک بلندی نصب شده است. در قسمت بالایی این DNA نماد لانهی کبوتر و برشی از قلم به چشم میخورد و به این معناست که فرهنگ حفاظت از محیط زیست و دانش محوری ، چیزیست که در ژن مردم دیزباد بالا وجود داشته و از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود.
نخستین مدرسه غیرانتفاعی ایران
در آغاز جلسه حسین خافی روابط عمومی شورای اسلامی و خانه هلال دیزباد با ارائه معرفی کوتاه از روستای دیزباد گفت: روستای دیزباد بالا براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ دارای ۹۱۲ نفر جمعیت با بافت معماری پلکانی و با ۲هزار متر ارتفاع از سطح دریا مرتفعترین منطقه مسکونی نیشابور بزرگ است.
وی افزود: در سال ۱۳۱۸ اولین دبستان غیرانتفاعی ایران بنا به درخواست ساکنان دیرباد در این روستا راهاندازی شد و در سال ۱۳۵۵ بالغ بر ۷۰۰ دانشآموز را تحت پوشش قرار میدهد و در سال ۱۳۵۰ بیسوادی در این روستا ریشهکن میشود که در روزنامه کیهان ۲۵ مرداد ۱۳۵۱ این خبر منتشر شد و دیزباد بالا ، اولین روستای بدون بیسواد ایران ، نام گرفت
محصول گیلاس، آلو و سیب پیش از تحریمها به کشورهای اوکراین، مالدیو، آستانه میانه، کشورهای حوزه خلیج فارس صادر میگردید، خافی با اشاره به این موضوع گفت: ما در حوزه تولیدات روستایی تلاش میکنیم تا بهترین و مرغوبترین تولیدات را داشته باشیم و بر این باور هستیم که برای اجرای موفق هر طرحی نیازمند مشارکت و مردمانی بانشاط و شاد هستیم و از جمله طرحهای روستای دیزباد در راستای ارتقای روحیه نشاط همگانی طرح بهترین لبخند است که بر این اساس هر سال یک مرد و یک بانو به عنوان شادترین روستایی انتخاب و معرفی میشوند.
حسین خافی بیان کرد: یکی از مواردی که از ابتدا مورد توجه اهالی روستا بوده مسئله تفکیک زباله است. در این روستا نه تنها کسی حق ریختن زباله بر روی زمین را ندارد، بلکه مردم روستا خودشان را موظف میدانند که روستا را تمیز کنند و خیلی پیشتر از آنکه کسی به فکر تفکیک زباله بیفتد، ما این کار را انجام میدادیم.
حسین خافی بیان کرد: تاسیس اولین روابط عمومی شورای روستایی کشور در دیزباد در سال ۱۳۹۲ سبب گردید تا مطالبات مردمی از مسئولین محلی ، شهرستان و … با جدیت بیشتری پیگیری شود و از سوی دیگر اجرا مراسم و برنامه های متنوع و شاد ، به جذب قشر جوان و ایجاد فضای نشاط و پویایی کمک شایانی نموده است چرا که زجامعه محلی زمانی در اجرای برنامه های مشارکتی و استفاده از ظرفیت های بالقوه مردمی در حوزه های مختلف فرهنگی ، اجتماعی ، زیست محیطی ،عمرانی و …. موفق خواهد بود که « شادی و امید « میهمان دل و جان مردم باشد.
توسعه دیزباد بر محورهای گردشگری و محیط زیست
در ادامه محمود کردی رییس ادوار گذشته شورای دیزباد و رییس خانه هلال دیزباد گفت: دامنههای جنوبی رشته کوه بینالود از پوشش گیاهی غنی برخوردار است و طی سالهای گذشته به دلیل حجم بیرویه برداشتها غیراصولی دچار آسیب شده است به همین خاطر در سال ۱۳۹۲ نخستین یگان حفاظت محیط زیست دمردمی کشور در دیزباد با همکاری و خودیاری اهالی همین روستا تشکیل شد
وی با اشاره به اینکه برنامه توسعهای دیزباد در محورهای محیطزیست و گردشگری تدوین شده اظهار کرد: در راستای اجرای طرح حفاظت و تکثیر گونه های با ارزش گیاهی ،یک سایت هفت هکتاری جهت کشت و حفاظت در اختیار گرفته شده و طی ۲ سال گذشته هشتهزار اصله درخت و نهال از گونههای باارزش در این محدوده کاشته شده و یکاستخر ذخیره آب با ظرفیت ۴۰۰ هزار لیتر برای مدیریت نزولات جوی و آب های سطحی احداث شده است تا نخستین بوستان گیاهشناسی ایران ایجاد شده و یک بانک ژنتیکی گیاهان بومی فراهم شود ، بطوریکه در آینده نزدیک ، برای برای توسعه گونه ها در سایر نقاط و همچنین میزبانی از تورهای تحقیقاتی و پژو هشی ، مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت
وی گفت: درچارچوب طرح آگاهی افزایی مشارکتی درباره ویروس کرونا کارگاههای آموزشی تشکیل شد و در این طرح ۳۰روستا تحت پوشش قرار گرفته است و خوشبختانه توفیق در اجرای این پروژه نیز سبب شد تا نماینده صلیب سرخ و هلال احمر در ایران با همراهی دبیر کل جمعیت هلال احمر کشور ، تابستان گذشته ، به دیزباد عزیمت نموده و از نزدیک در جریان روند اجرای طرح قرار گیرند .
راه پر ثمر گذشته را ادامه می دهیم
در ادامه علیرضا میرشاهی که به تازگی به عنوان رییس شورای اسلامی دیزباد ، مشغول به خدمت به هم ده دیاران خویش شده است ، ضمن خیر مقدم به مسولین و میهمانان ، با تقدیر از فعالیت های بی بدیل انجام شده در ادوار گذشته شورای دیزباد بالا ، از عزم جدی ششمین دوره شورای اسلامی دیزباد برای تداوم فعالیتهای عمرانی ، اجتماعی ، فرهنگی ، زیست محیطی و …سخن گفت و اظهار امیدواری کرد که با همت مسولین و همکاری اهالی ، روستای دیزباد همچنان عنوان روستای اولین ها را حفظ کند
دیزباد بالا نمونه بارز توسعه پایدار روستایی
رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی در این جلسه گفت: دیزباد بالا نمونه بارز توسعه پایدار روستایی در حوزه ملی و بینالمللی است که با جلب حداکثری مشارکت اهالی به اقتصادی پویا دست یافته است.
سمیه رفیعی اظهار کرد: همه مواردی را که در حوزه محیط زیست تلاش میکنیم بگوئیم و بیاموزیم در روستای دیزباد در عرصه عمل مشاهده میکنیم که جای تقدیر دارد.
وی بیان کرد: در مباحث مربوط به محیط زیست مردم جلوتر از مسئولان هستند و امروز مسئله آب چالش اصلی و جدی کشور است که برای مقابله با این بحران هنوز یک برنامه جامع و منسجم نداریم.
وی اظهار کرد: امروز در دنیا به سمت حفاظت مشارکتی پیش میرویم و مردم خودشان در این امر مداخله میکنند و بهره و سود آن را مستقیممشاهده میکنند اما در این زمینه هنوز کار چندانی انجام نشده است.
وی افزود: در مناطقی که توسعه رخ داده است سود بهرهبرداری از منابع طبیعی به سرمایهداران میرسد و ساکنان همان مناطق بیشتر با مخاطرات آن دست به گریبان هستند و این از مصادیق مهم توسعه پایدار است که سود صنایع صرف جوامع محلی شود.
سمیه رفیعی با اشاره به اینکه در حوزه محیط زیست کنوانسیونها، معاهدات و قراردادها و قوانین زیادی داریم اظهار کرد: اما در این حوزه بیش از همه تعهدات اخلاقی و باورهای مردمی مهم است که در روستای دیزباد وحدت و همدلی در این زمینه وجود داشت.
وی گفت: طرح حفاظت از گونههای با ارزش گیاهی در روستای دیزباد طرحی مترقی است که مهمتر از آن مشارکتی بود که در بین اهالی این روستا برای اجرای آن شکل گرفته بود تا این فرهنگ به نسلهای آینده منتقل شود و دیزباد یکنمونه موفق در اینحوزه بود.
وی افزود: در سایه این مشارکت ۲طرح حفاظت از گونه های باارزش گیاهی و آگاهیافزایی مشارکتی درباره ویروس کرونا در روستای دیزباد که در آن به ۳۰ روستای دیگر نیز ارائه خدمت صورت گرفته با موفقیت اجرایی شده است.
پرویز اوسطی و دیزباد
نائب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی گفت: روستای دیزباد مصداق بارز و عملی توسعه پایدار روستایی در ایران و جهان است.
پرویز اوسطی افزود: در روستای دیزباد با برخورداری از شرایط و ظرفیتهای مناسب در حوزه آبخیزداری و درختکاری باید نهضتی ایجاد شود تا در سطح ملی به صورت پایلوت درآید و لهجه و دانش بومی روستای دیزباد قابلیت ثبت به عنوان میراث ناملموس را دارد.
وی اظهار کرد: از ۵۰۰سال قبل گفتمان توسعه برای بازسازی جامعه براساس باورهای جدید مورد بر سه محور علم باوری، انسان باوری، آینده باوری قرار گرفته است.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: محیط زیست یک میراث بین نسلی و جهانی است و در سرزمین ما که با ۲پدیده تغییر اقلیم و گرمایش زمین مواجه هستیم این موضوع برای حفظ گونه های گیاهی و ذخایر ژنتیکی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
وی با اشاره به اینکه به دلیل تنوع اقلیمی در ایران حدود ۹۰درصد گیاهان دنیا در کشور ما به عمل میآید اظهار کرد: حفظ این ذخایر ژنتیکی یک اولویت است و اهمیت اینموضوع در روستای دیزباد به خوبی درک شده است.
وی افزود: روستای دیزباد نمونهای موفق از الگوی واقعی توسعه پایدار در حوزه محیط زیست با مشارکت مردمی میباشد که لازم است در همه روستاهای کشور مورد توجه گیرد و طرح حفاظت و تکثیر گونه های با ارزش گیاهی که در این روستا به مورد اجرا در آمده میتواند به دیگر نقاط کشور نیز تعمیم یابد.
سید حییی سلیمانی و دیزباد
فرماندار زبرخان گفت: با توجه به بحران خشکسالی طرح کشتهای گلخانهای امروز به طور جدی در دستور کار قرار دارد و پنج هکتار زمین در زبرخان به این منظور اختصاص یافته است.
سید یحیی سلیمانی با اشاره به اینکه ۸۵۰گونه گیاه دارویی در زبرخان وجود دارد گفت: از این تعداد فقط ۲گونه آن شامل استخدوس و ریواس برداشت میگرددو برای سایر اینگونهها برنامهای نداریم.
وی با بیان اینکه زبرخان دارای یک هزار هکتار جنگل و پنج حوزه آبخیزداری است افزود: اداره حفاظت محیط زیست این شهرستان با این تعداد نیرو و تجهیزات در حوزه حفاظت نمیتواند کار موثری انجام دهد
فرماندار زبرخان با بیان اینکه مشارکت و همیاری اهالی دیزباد موجب شده تا شاهد اتفاقات خوبی در این روستا باشیم گفت: در چارچوب اجرای طرح حفاظت و تکثیر گونههای باارزش گیاهی و دارویی در سال ۱۳۹۲ نخستین یگان حفاظت محیط زیست دیزباد با همکاری و خودیاری اهالی همین روستا تشکیل شد و پس از بروز بحران کرونا هم در راستای آگاهی افزایی مشارکتی درباره ویروس کرونا به همت خانه هلال دیزباد کارگاهها وکلیپهای آموزشی تهیه و منتشر شد و در اینچارچوب ۳۰روستا تحت پوشش قرار گرفت.
وی افزود: از جمله طرحهای جالب روستای دیزباد در راستای ارتقای روحیه نشاط همگانی طرح بهترین لبخند است که بر این اساس هر سال یک مرد و بانو به عنوان شادترین روستایی انتخاب میگردد.
در پایان این جلسه از یک دستگاه موتورولانس و ۲ دستگاه اطفا حریق به ارزش بیش از یک میلیارد و دویست میلیون ریال رونمایی شد.
با وجود سردی هوا سفرمان را در روستای دیزباد علیا ادامه میدهیم.
پیش از این محمد درویش، کنشگر محیط زیستی، در مصاحبهاش با ایرنا، نکات جالبی را در مورد روستای دیزباد بالا بیان کرده بود، نکاتی که شاید برای ما عجیب و یا حتی رویایی و غیرواقعی به نظر برسند، اما حقیقت دارند و مردمان روستا به آنها پایبند هستند.
آرمان مردم دیزباد
به گفته وی یک آرمانی در این روستا هست که اولین بندش این است که کسی حق ندارد در این روستا درخت بلند قد را قطع کند. میگویند پرندهها بر درختان بلند قد بیشتر لانه میکنند چون امنیت دارند و هر چه حال پرندهها بهتر باشد، آن پرندهها کرم خرات گردو و گیلاس را میخورند و دیگر نیازی نیست حجم زیادی سم شیمیایی برای آفت بزنیم.
دوم در این روستا اگر کسی در مزرعه استخری دارد، موظف است حتماً چند تکه چوب در استخر بیندازد که اگر پرندهای خواست آب بخورد غرق نشود.
سوم شورای روستا تصویب کرده است که اگر کسی میخواهد خانهای بسازد یا بخواهد خانه را مرمت کند، حتماً بخشی از خانه باید آشیان پرنده باشد. باورشان به این است که هر چه پرندهها حالشان در این روستا بهتر باشد، هم در قلمرویی که پرواز میکنند کود بهتری در زمین میپاشند و این کود میتواند حاصلخیزی خاک را افزایش دهد که دیگر نیازی به کود شیمیایی نیست و هم اینکه پرندهها با آفات مبارزه میکنند و نکته دیگر اینکه پرندهها با آوازی که میخوانند حال مردم را بهتر میکنند.
و پنجم اینکه در این روستا کسی شکار نمیکند که گرازها را بکشد تا به محصولات کشاورزیشان آسیب نرسد، بلکه موانع فیزیکی ایجاد کردهاند که گرازها نزدیک مزارع و درختهایشان نشوند. یاد گرفتهاند چگونه از موهبتهای طبیعی استفاده کنند بدون اینکه خسارتی به مایملک و منابع محیط زیستیشان وارد شود.
بومگردی در دیزباد
در پایان سفرمان به دیزباد همراه با آقای خافی از بومگردی زیبایی که در ابتدای روستا ساخته شده دیدن میکنیم.
به گفته خانم عراقی مدیر این بومگردی ، امکان اتراق شبانه برای ۲۵ نفر در این بومگردی فراهم شده و مسافران و گردشگران میتوانند جهت هماهنگی با شماره ۰۹۱۵۹۱۴۰۶۳۵ تماس بگیرند.
«دیزباد وطن ماست»- دکتر مسعود میرشاهی، یکی از فرهیختگان دیزبادی و یکی از سرآمدان و مفاخر فرهنگی کشور است.وی در این یادداشت به زبان انگلیسی مروری بر کلیات خاکی خراسانی، شاعر نامدار دیزبادی داشته است. وی پیشتر کلیات خاکی خراسانی را با کمک مرحوم غیاث الدین میرشاهی منتشر کرد و این دیوان در کتابخانه های دیزبادی ها در دسترس است.
«مسعود میرشاهی»٬ بنیادگذار «انجمن رودکی» در پاریس است. این انجمن در سال ۱۹۹۳ با هدف پژوهش در گسترهی فرهنگ ایرانی در کشورهای آسیای میانه٬ ایران و قفقاز بنیادگذاری شد. از جمله فعالیتهای میرشاهی میتوان به انتشار کتابهای ادبی و فرهنگی اشاره کرد. «شعرهای زنان افغان» یا «ادب و فرهنگ تاجیکستان» نمونهای از کتابهایی ست که میرشاهی در نشر و توزیع آن نقش داشته است. او همچنین مسوولیتهای انجمنهای دیگری را به نامهای «روز جهانی نوروز» را برعهده دارد و چندین سال مسئول «انجمن فرهنگ ایران» بوده است.
شما می توانید متن این یادداشت را از فایل زیر دانلود کنید.
دانلود متن انگلیسی یادداشت پروفسور شاهرخ (مسعود) میرشاهی (مروری بر کلیات خاکی خراسانی دیزبادی)
«دیزباد وطن ماست»- رئیس شورای اسلامی دیزباد در ادامه مصاحبه به چالش های توسعه در دیزباد می پردازد. با هم ادامه این مصاحبه خواندنی را مطالعه می کنیم.
31. توریستی شدن دیزباد یکی از راههای کسب درآمد برای دیزبادیهاست، اما آیا این ظرفیتها در حال حاضر بهاندازه کافی مورداستفاده قرار میگیرد؟ چگونه میتوان از ظرفیتهای گردشگری بیشتر به نحو دیزباد استفاده کرد؟
متأسفانه زیر ساختهای گردشگری درست اجرا نشده و جذابیت وطنمان بر شتاب این عدم برنامهریزی افزوده با فعالشدن گروه گردشگری و بودجههای مردمی و دهیاری و مدیریت اعضای شورا امیدواریم در سال ۱۴۰۳ آمادگی پذیرش گردشگر به طور اصولی را داشته باشیم.
32. یکی از مشکلات دیزباد بناهای فرسوده آن است که اولاً باید بازسازی شود اما با مشکل بحث بافت باارزش روستا روبروست، بدین معنا که باید چارچوب خاصی برای بازسازی آن در نظر گرفته شود اما این مورد نیز هزینه بر است. آیا دراینخصوص تسهیلاتی توسط شوراهای اسلامی به مردم ارائه میشود؟
بحث آن قبل هم شده در اینجا فقط اشاره کنم در صورت ساخت بناهای جدید دریافت پروانه ضروری است و در نهایت نمای ساختمان حتماً باید با شرایط بومی منطقه همسان باشد، به ساختمانهای دارای پروانه وام تعلق خواهد گرفت و در طرح جدار سازی مشارکت بنیاد مسکن را خواهیم داشت.
33. آتشسوزیهای کوههای دیزباد در سالیان گذشته مرتباً اتفاق افتاده است، آیا شورا راهکاری برای برونرفت از این مسئله دارد؟
ببینید وقتی بارندگی کم میشود، گردشگر نما زیاد میشود، افرادی بدون صلاحیت اقدام به روشن نمودن آتش میکنند این اتفاقات میافتد، باید اصل آن درست شود، راهکارهایی و وجود دارد که انشا الله اعمال خواهد شد.
34. در بحث آبخیزداری به نظر میرسد برخی از زیرساختهای ایجاد شده بعد از سیل ویران شده است، آیا دراینخصوص برنامهای برای حفظ منابع وجود دارد؟
فقط آموزش و آموزش و بکار گیری این آموزشها توسط مالکین و اهالی محترم.
35. سازه مدرسه ناصرخسرو که در قسمت چشمه کمبول ساخت آن آغاز شده بود، اینک در چه مرحلهای است و شورا برای ساخت آن چه برنامهای دارد؟
این نماد بهتوسط چند تن از اهالی محترم حمایت مالی شده و تاکنون دیواره سنگی آن اجرا شده است، البته لازم به ذکر است متولی اجرا جناب آقای حسین خافی و از دوره پنجم مسئولیت آن را پذیرفتهاند که باتوجهبه علاقه ایشان به این مرزوبوم مطمئن هستیم این سازه بسیار جذاب و زیبا خواهد بود.
36. در حال حاضر منابع درآمدی شورای اسلامی دیزباد چه هستند؟ آیا برنامهای برای افزایش این منابع دارید؟
تنها محل در آمد شورا دریافت ورودی که مصوبه بخشداری است و بدون دریافت کمکهای مردمی بی شک کمیت کلیه برنامههای پیشنهادی لنگ خواهد بود، جای شکر را دارد که مردم فهیم و فرهیخته دیزباد بدون حتی درخواست این مهم را درک نموده و همکاری مینمایند ضمناً در همینجا بهتر است اعلام کنیم پس از تعلق گرفتن نذورات و هدایا به مسجد و جماعت خانه شورای اسلامی آماده دریافت هدایای شما جهت عمران و آبادی روستا خواهد بود.
37. وضعیت رفاه مردم دیزباد را چگونه میبینید؟ آیا در دیزباد فقیر داریم؟ و آیا برنامهای برای رفع فقر در دیزباد وجود دارد؟
به طور نسبی رفاه برای اهالی و جود دارد، افرادی که توان مالی اندک دارند بهصورت محسوس و نامحسوس مورد حمایت قرار میگیرند و این موضوع توسط هیئتامنای مسجد و مکی و کامریا رصد میشود.
38. نامگذاری کوچههای دیزباد در دوره قبل با مشکلات فراوان همراه شد و در نهایت رأی نیاورد، آیا در این دوره قرار است روی آن کاری انجام شود؟
وجه مربوط به پلاکگذاری توسط دهیاری پرداخت و کلیشه نامگذاری کوچهها از دوره قبل آماده و پس از بازنگری آماده اجرا خواهد بود.
39. نام قله قجغر دیزباد نیز یکی از چالشهای نامگذاری در دیزباد است که متأسفانه از نام نامأنوس قوچگر استفاده شده و گروهی نیز بدون هماهنگی با شورای پیشین اقدام به نصب تابلویی بر روی قجغر کردند، آیا برای این مورد برنامهای وجود دارد؟
در حال حاضر برنامهای برای نامگذاری کوچهها داریم و تابلوهای آن نصب خواهد شد همچنین تابلوهای متعددی در برنامه شورا وجود دارد که تا قله قجغر ادامه خواهد یافت.
40. در خصوص بازسازی قلعه تاریخی دیزباد آیا شورای اسلامی دیزباد برنامهای را در نظر دارد؟
شورای اسلامی هر طرح و برنامه مدون و سازندهای که در تحکیم هویت و ایجاد جاذبه باشد را با جانودل میپذیرد، البته اجرای چنین بناها همت، وقت و بودجه مالی فراوان را میطلبد.
«دیزباد وطن ماست»- مهندس علیرضا میرشاهی، رئیس شورای اسلامی دیزباد و عضو شورای مشورتی پیشین دیزباد مخاطب ما در این مصاحبه است. وی فارغ التحصیل رشته مهندسی کشاورزی است و چندین سال سابقه کار اجرایی و تدریس دانشگاهی در این زمینه دارد.
11. کارناوال سازی یکی از راههای جذب دیزبادیها به دیزباد و توسعه اجتماعی دیزباد در شورای اسلامی بوده است، آیا برنامهای دراینخصوص دارید تا بتوانید مردم را بیشتر به روستا بکشانید و از سرمایه اجتماعی بیشتر بهرهمند شوید؟
قطعاً این عمل بهخودیخود هم اتفاق افتاده که شاید اگر در برنامه تدوین شده اجرا شود ثمربخشتر باشد، حمایت از اجرای تورها، تهیه بر شورهای تبلیغاتی و... که بسیار حساب شده و درست باید برنامهریزی گردد.
12. وضعیت امنیت دیزباد در این چندماهه به چه شکل بوده است؟ آیا چالشی در روستا رخداده است؟
به لطف پروردگار و هوشیاری مأمورین و نیروهای کمکی تعیین شده تاکنون گزارش ناهنجاری نداشته و امنیت تا کنون برقرار بوده، نصب و احیای دوربینهای امنیتی انجام و توسعه آن در دستور کار است همچنین توسعه یگان حفاظت که دست همکاری اهالی را طلب میکند.
13. وضعیت حمایت مردم در زمینه پرداختهای سالیانه برای یگان حفاظت چطور بوده است؟
طبق گزارشها و مقایسات تاکنون همکاری اهالی و دیزبادیها در تمامی شهرهای ایرانزمین و خارج از آن عالی بوده البته هستند افرادی که احتمالاً نیاز به تذکر داشته باشند که در جای خود اعمال خواهد شد.
14. آیا شورای جدید توانسته ترکیبی از افراد علاقهمند برای خدمات افتخاری را با خود همراه کند؟ در این زمینه چه دستاوردی داشتهاید؟
در قبل عرض شد ایجاد زیرگروهها بسیار عالی بود، علاوهبرآن اکنون ۷ دهیار محله به دهیار محترم در اجرای امور همکاری میرسانند، اینجا باید باشید تا شور و اشتیاق همکاری را لمس کنید، از طرفی حس همکاریها از طرفی خیرین محترمی که میدانند بدون در اختیار نهادن وجوه ارسالی شورا بودجهای برای ایجاد تحول ندارد و بیدریغ بذل عنایت نمودهاند، عرض کردم باید در بطن باشید تا خودتان لمسش کنید.
15. آیا اعضای شورای پیشین دیزباد با شما در امور دیزباد همراهی میکنند؟
البته اگر این برادران عزیز با ما همکاری نمیداشتند اصلاً ما در ادامه اجرا دچار مشکل میشدیم در اینجا لازم است از اعضای دوره پنجم آقایان مهندس محمود کردی، حسنعلی گنجعلی و محمد شریف خافی همچنین برادر گرامی حسین خافی کمال تشکر و قدردانی را داریم.
16. بحث سگهای ولگرد دیزباد همچنان باقی است، آیا برای جمعآوری آنها برنامهای دارید؟
دراینخصوص هنوز فعالیت خاصی انجام نشده ولی برنامهریزی انجام شده شامل مشخصشدن سگهای ولگرد، ساماندهی و مسئولیتپذیری صاحبان سگهای مشخص، سپس شناسایی سگهای بدون صاحب و به پناهگاه برده خواهند شد، البته حامیان حیوانات در دیزباد نیز فعالاند پیشنهاد میکنیم در صورت تأمین بخش مالی توسط این حامیان نسبت به ساماندهی این موجودات وابسته اقدام لازم به عمل آید.
17. امسال به نظر میرسد وضعیت آب دیزباد همانند سایر مناطق کشور مساعد نباشد، آیا در این زمینه راهکاری در اختیار مردم قرار گرفته است؟
سالها اطلاعرسانی از کلیه رسانههای داخل روستا، کشور و دنیا انجام میشود کمتر کسی هست که نداند وضعیت آبی کشورمان در حالت فوق بحرانی قرار دارد، راهکارهای اصلی نیز مشخص است، میماند اجرای منطقهای و نحوه اجرا که بسته به پهنه و بوم منطقه، در این راستا انواع مدیریت آب از طریق گروه کشاورزی و رسانههای شورا اطلاعرسانی شده و خواهد شد.
18. در سیل دیزباد بخشی از سیستم آبرسانی به باغها دچار آسیب شده است، آیا این موضوع موردتوجه شورای اسلامی بوده است؟
در این مورد شورای اسلامی کار خاصی نمیتواند انجام دهد از گذشته پس از سیلهای بهاره خود مالکین هر جوی نسبت به جاری شدن آب در جوی مربوطه اقدام مینمودهاند، اکنون نیز چنین است مگر اینکه بستن جو به مالکین جوهای بعدی صدمه وارد کند که لازم به مداخله خواهد بود.
19. خریدوفروش املاک در دیزباد در دوره پیشین توسط گروهی مدیریت میشد، آیا این روند ادامه یافته یا شکل جدیدی پیدا کرده است؟
معمولاً خریدوفروش املاک توسط خبرگان محلی و وساطت آنان صورت میگرفته و ادامه دارد، لیکن باید توجه داشت از خبرگانی استفاده شود که آگاهی کامل به ارزش املاک و ابنیه و قیمتهای تمام شده داشته باشند البته در این مورد اگر افراد از شورا دعوت نمایند بی شک همکاری لازم از طریق کارشناسان انجام خواهد شد.
20. در بحث حفاظت محیطزیست مطرح شده است که چند قلاده گرگ در دیزباد آزاد شده، آیا چنین چیزی صحت دارد و اینکه آیا اینها خطری برای مردم ندارد؟
هنوز گزارشی در این مورد بهتازگی داده نشده، اهالی و گردشگران تا کنون با این مورد مواجه نشدهاند البته گرگ در کوههای دیزباد به همراه دیگر وحوش وجود دارند حضور آن از بدیهیات است، البته توسط محیطبان منطقه اعلام شد دو قلاده یوزپلنگ نیز در منطقه کوههای گرینه گزارش شده است ولی تا کنون خطرآفرین نبودهاند.
«دیزباد وطن ماست»- هادی میرشاهی در یادداشتی به مسکن دیزباد قدیم پرداخته است.
به گزارش دیزباد وطن ماست، وی ساختمان های قدیم دیزباد را نمادی ازاستحکام درمقابل زلزله باریشنر بالا وهرگونه رانش زمین می داند.
ویژگیهای کیفی درساخت وساز ِمسکن هایِ قدیم دیزباد:
درساخت بناهایِ مسکونیِ دیزباد، بافتهای قدیمیِ آن بی نظیراست.
بعبارت دیگرآنچه بدیزباد بعنوان مجموعه ای دارای بافت کالبدی ومعماریِ ویژه، اعتبارمیبخشد,بیشتربناهای مسکونی قدیمی ِآن می باشد.
البته بایستی توجّه داشت که بناهای مسکونی بصورت منفرد ویژگی خاصّی ندارند .ولی مجموعه آنهابصورت همسایه محوری واشتراک دردالانهای مسقّف ارزش ونتیجه خوبی را بهمراه داشته است .
این بناهابدلیل تبعیّت ازقواعدمشترک ویژگیهایِ باارزشی راخلق کرده اند که موردبحث قرارمیگیرد . شاخص ترین عنصرمعماریِ واحدهایِ مسکونی "ایوان" (ivan) است که دراصطلاح محلّی "پِش ایَوُ"(pesh eivo) ودرنوع مصالح چوبی ,پِشمَعجَر(pesh maejar)گفته میشود .این فضابدلیل ویژگی خاص خود ، عنصربرجسته معماری در دیزباد می باشد
ویژگیهای معماریِ ایوان ها، بیرون زدگی آنهاازسطح نمای ساختمان می باشد، ستونها ودستکها نگهدارنده کفِ ایوان، ستونهای نگهدارنده آن، تیرها و دستکها ازچوب می باشد. که چهره زیبایی بساختمان می دهد.
اکثرِایوانهابه درّه وباغات پیرامون مشرف می باشد .
مصالحِ بومی مورداستفاده درساختمان سازی دیزباد عبارتند ازسنگ،خشتِ خام، چوب ، خاک، بوتّه کوهی درمنه(drmna)یاتریخ(trikh) که ازویژگیهای ساختمان سازِی در دیزبادمی باشد.
دیوارچینی و مصالح ساختمان باین قراراست
1-زمین رامسطّح کرده تا برای پی ریزی ساختمان آماده گردد.
3-زیرپایهِ دیوارها چوب کش انداخته میشودبدین ترتیب که چوبهاحداقل سه عددموازی به هم کلاف شده و بامیخِ چوبی هرکدام درمحلِ خودثابت می گردند. بطوریکه چوبکش تمام دیوارها یِ چهار طرف ساختمان بهم متّصل و بصورت یکپارچه وتثبیت می شوند.
3-دیوارچینی روی چوبکش ها ازنوع سنگ وگِل باپهنای40-50 سانت آغازمیگردد . وسطِ دیوار هاصرفأ قلوه سنگ (چال)ریخته می شود.
4- دیوارچینی تاسردرِ دربِ ورودی وپنجره هاادامه پیداخواهدنمود .
5-مجددّاً چوب کشی روی درب وپنجره هاتکرارمی شود.
6- حدودیکمتردیگردیوارچینی ، پس از چوب کش دوّم ادامه پیدامی کند.
7- چوب کش برای بارسوّم تکرار می شود تا زمینه انداختنِ چوبهای سقف رادر یک سطح ترازرا فراهم نماید.
8-چوبها یِ سقف که قطرآن بالای سی سانتی مترمی باشند بفاصلهِ حدودپنجاه سانتی متر انداخته می شود.
9-پروازهای چوبی بطول70 سانتی متر وعرض3-5 سانتی متر وضخامت دوسانتی متر که دراصطلاح محلّی به آن "پرواز "(parvaz)میگویندکه در روی چوبها بافاصله کم چیدمان می شود.
10-روی پروازهابوته چیده می شود.بوته هابنام درمنه یاتریخ معروف است .
11-مرحله آخرگِل اندودوشیب بندی بام صورت می گیرد.
12-برخی ازافرادبجای پروازازتخته استفاده کرده که آنراتنوکه (tnuka) می گفتند.
این نوع ساخت وسازازنظرزلزله وریزش مصالح ساختمانی بسیارایمن میباشد بطوریکه اگر زلزله شدیدی حادث شود آسیب پذیری درحداقّل خودخواهدبود.
دلایل فنّی آن عبارتنداز :
1-دیوارها عریض دارای سنگهای مضرّس ونامتقارن که بدون لغزندگی وخیزش میباشد ووسط دیوارها همگی قلوه سنگ می باشد .
2-درساختمان هیچ گونه مصالح مسطّحی که موجب لغزش شود بکارنرفته است .
3-درزلزله معمولاً مصالح سقف ریزش میکند که درسقف جزپرواز ازنوعِ چوب،گِل وبوته ، مصالح دیگری وجودنداشته، ودر زمانِ وقوع زلزله، ریزشِ خاک هیچگونه ضربه مغزی وشکستگی را بهمراه نخواهد داشت .
4-درطبقات فوقانی معمولاً دیوارهاباآجرخام چیده شده است که لغزندگی آجرسفال وپخته راندارد که قابل خیزش وسقوط باشد. متأسفانه این نوع بافت ساختمانی دردیزباد درحال انقراض می باشد.