«دیزباد وطن ماست»- خبر نامگذاری کوچه باغ های دیزباد که بر اساس دستور استانداری خراسان رضوی به عنوان دستور کار شورای اسلامی قرار گرفته، داغ ترین خبر این روزهای دیزباد است.
طی روزهای بعد از اعلام نامگذاری ها، پیام های مختلفی از دیزبادی ها و غیر دیزبادی ها دریافت کردیم که بازتاب های مثبت و منفی نسبت به این نامگذاری را در خود داشتند. اما صرف مخالفت و موافقت نمی تواند نام های مناسب و نحوه نامگذاری را مشخص کند. لذا در گروه های دیزبادی ها مباحث زیادی در خصوص اسامی مطرح شد. در نهایت در این نوشتار سعی خواهم کرد که جمع بندی از خرد جمعی و کل مباحث مطرح شده از سوی مردم دیزباد را ارائه دهم تا تیم نامگذاری نسبت به اصلاح موارد، بتواند از آنها بهره مند شود.
در کل نظرات دو جهت گیری عمده داشتند:
1. موافقان نامگذاری های انجام شده
موافقان معتقد بودند که نامگذاری به دلیل دو مذهبی بودن دیزباد محافظه کارانه صورت گرفته است. در واقع اسامی گزینش شده، ضمن اینکه در بر دارنده بخشی از فرهنگ دیزباد است، حساسیتی برای مسئولان ایجاد نمی کند. تیم نامگذاری با ترسی که از حواشی مساله نامگذاری داشته اند، سعی کرده اند برای خودشان دردسر ایجاد نکنند و این کار اقدام مثبتی است. چون این نامگذاری کمک به همگرایی بیشتر میان دیزبادی ها می کند در حالیکه اگر نامگذاری های دیگری بشود، شاید نتایج دیگری از نامگذاری گرفته شود و در نتیجه جو آرام دیزباد را دچار آشوب کند.
موافقان در خصوص پیشنهاد اسم شهدا نیز گفته اند که به دلیل قلت کوچه های دیزباد اگر اسم همه شهدا را بگذاریم، دیگر برای نام های فرهنگی دیزباد جایی نمی ماند. بهتر است که یک کوچه را به نام شهدای دیزباد نامگذاری کنند و در آن کوچه عکس شهدا نصب شود.
موافقان در مورد اسامی قدیمی معتقدند که دیزباد دارد مدرن می شود و تاریخ آن و مکان های تاریخی آن نیز باید مدرن شود. کتاب ها و منابعی که از این به بعد ایجاد می شود، می تواند آن تاریخ را در خود حفظ کند و نیازی نیست که برای سال های آینده اسامی تاریخی مان را حفظ کنیم.
موافقان در خصوص اسامی وحدت، نگارستان و بهارستان معتقدند که این ها اسامی زیبایی هستند و همه چیزی که می خواهیم در این اسامی وجود دارد.
2. مخالفان نامگذاری های انجام شده
مخالفان خود به چند دسته تقسیم می شوند:
1. مخالفان نامگذاری
مخالفان نامگذاری معتقدند که دیزباد با نامگذاری کوچه ها خیلی شهر می شود. یعنی اساسا دیگر آن نوستالوژی دیزباد برای همیشه از بین می رود. دیزباد دچار توسعه ای می شود که همه چیز در آن مدرن است و نمی تواند فضایی برای فرار از شهر باشد، بلکه خود بازتولید شهری جدید است.
مخالفان نامگذاری معتقدند، تابلوگذاری تاثیر منفی بر توریسم دیزباد دارد چراکه توریسم می خواهد طبیعت ببیند و با تابلو گذاری آن هم با اسامی کاملا مشابه شهرها، دیگر افراد حس ورود به طبیعت نمی کنند. آنها معتقدند دیزباد آنقدر بزرگ نیست که نیازی به این نامگذاری داشته باشد. و مردم کمی در دیزباد ساکن هستند و پست نامه نیز کاربرد آنچنان زیادی ندارد که بخواهیم اسامی را روی کوچه ها داشته باشیم. آنها معتقدند این بودجه می تواند صرف مسائل مهمتر در دیزباد شود.
2. مخالفان نامگذاری های انجام شده
مخالفان نامگذاری های انجام شده می گویند، این نامگذاری بسیار محافظه کارانه است. دیزباد پیشینه ای مشخص دارد، تاریخی مشخص دارد، مکان های آن اسم های تاریخی دارند. از بین بردن این تاریخ، این سنت، این جغرافیای تاریخی، جفایی به فرهنگ و تمدن دیزباد است. این اتفاقی است که در نامگذاری های جدید دیزباد افتاده است. آنها می گویند اگرچه نام های وحدت به نشان وحدت میان دو مذهب دیزباد، نگارستان نام کتاب خاکی و بهارستان نام کتاب دیگر خاکی و نشانی از قدمت دیزباد و تاریخ آن است، اما این اسامی عام هستند. یک نامگذاری اگر هم بخواهد صورت بگیرد، باید حتما با نام های خاص صورت بگیرد. آنها معتقدند نامگذاری کوچه ها باید انجام شود اما باید اول اسامی تاریخی آنها استخراج شود. این اسامی سره و ناسره شوند. اسامی ای که زشت نیستند، همانطور به شکل کتابی در آیند و استفاده شوند و برای جاهایی که اسم نامناسب است، از اسامی بزرگ دیزباد استفاده شود.
آنها پیشنهاد داده اند: میدان مزار خاکی خراسانی، خیابان فدایی دیزبادی، خیابان رقامی، خیابان نوحصار، خیابان مدرسه ناصر خسرو، خیابان قجغر، خیابان حسین ملا بنیاد علی، ملاشیرعلی، سید سلیمان بدخشانی، آخوند ملاحسینعلی اسامی مهم دیزباد هستند که باید حتما در میان اسامی باشند. همچنین کوچه ها و کوچه باغ ها نیز اسامی دارند که اگر روی آنها قرار نگیرد، ممکن است فراموش شوند. یعنی نسل های آینده اصلا نمی دانند که در گذشته دیزباد چنین نام هایی وجود داشته است و بعد از مدتی مردم به دلیل عدم آشنایی با این اسامی الینه می شوند. این گروه همچنین معتقدند که دیزباد خانواده هایی دارند که ریشه هایشان در تاریخ امروز وجود دارد. این ها عموما در بخشی از دیزباد ساکن بوده اند. اگر بخواهد نام اصلی برداشته شود، نام بزرگ خاندان می تواند نامی باشد که به روستا و به آن محله هویت بدهد.
3. مخالفان تغییر نام ها
مخالفان معتقدند که تابلو گذاری باید انجام شود اما برای نام ها باید دانست که همه کوچه های دیزباد اسامی قدیمی دارند. همانطور که در آئین نامه نامگذاری آمده است، وقتی اسم زشت نباشد، نباید آن را تغییر داد. این اسامی هویت دیزباد هستند و زیبایی و تاریخ دیزبادند. تغییر این اسامی اساسا کاری خلاف آئین نامه و خلاف خواست مردم است و هویت جغرافیایی دیزباد را از بین می برد. مخالفان تغییر نام ها معتقدند که نام شهدا بسیار اهمیت دارند و می توانند در مکان هایی که نام های نامناسب دارد یا در کوچه هایی که خانواده شهدا در آن ساکن اند نصب شوند.
جمعبندی:
نتایج نظر سنجی نیز نشان می دهد که حدود 70 درصد از دیزبادی ها با نامگذاری های انجام شده مخالفت اند. لذا پیشنهاد می شود:
1. تیم نامگذاری اسامی قدیمی تمام کوچه ها را احصاء کرده و آنها را به صورت پیش فرض به شور بگذارد.
2. اسامی از نظر سبقه تاریخی، وجه تسمیه و زیبایی نام بررسی و گزینش شوند.
3. اسامی کوچه هایی که قابل استفاده نیستند احصاء شود.
4. برای کوچه هایی که اسامی جدید نیاز است با توجه به پیشنهاداتی که در متن داده شد، اسامی جدید انتخاب شود.
در نامگذاری ها ضمن توجه و مطالعه آئین نامه به موارد ذیل توجه شود:
1. ازقرار دادن اسامی عام بر روی کوچه ها پرهیز شود.
2. از قرار دادن اسامی که مشابه آن در شهرها فراوان یافت می شود پرهیز شود: ارغوان آب و برق مشهد، فرهنگ نیشابور و بهارستان تهران و ...
3. به اسامی بزرگان خاندان ها، یا کسانی که به نوعی در تاریخ دیزباد نقش مثبتی ایفا کرده اند اولویت داده شود.
4. اسم شهدا با نام کلی «شهدای دیزباد» در یک بخش از دیزباد حد فاصل مسجد و جماعتخانه قرار داده شود.
5. سر مزار با عنوان مزار خاکی خراسانی نامگذاری شود.
6. بزرگترین کوه، مهمترین گل خاص دیزباد، مهمترین سنت دیزباد (نوحصار) و چند نوع از مهمترین ها در اسم گذاری رعایت شوند.
اسامی پیشنهادی دیگر در ادامه اعلام می شود.