دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.روایت مهندس محمود کردی از توسعه پایدار دیزباد (بخش دوم)
در طول چند وقت اخیر پیام های تشکر زیادی از دوستان برایم ارسال شده است. بسیار خوشحالم که از روند فعالیت راضی هستید و امیدوارم که همچنان پیام های پر مهرتان را دریافت کنم.
از طرف دیگر گاهی اوقات نظراتی متضاد با آنچه در اینجا مطرح شده است مطرح می شوند. این تضاد قطعا برای شورای اسلامی و برای نهادهای دیگری که در آینده در دیزباد فعالیت خواهند کرد یک موهبت الهی است. چون در این تضاد است که فضای دیالکتیک شکل می گیرد و در این تضاد است که توسعه امکان حضور و بقا می یابد.
استفاده از این تضاد و مدیریت دانشی که امروز در نقاط مختلف دنیا وجود دارد و در «دیزباد وطن ماست» یا سایت شورای اسلامی و فیسبوک آن تجلی می یابد، یکی از مهمترین کارهایی است که باید در دستور کار بخش های اجرایی دیزباد قرار گیرد.
اگرچه هنوز شاید بسیاری از این مباحث پیش پا افتاده و احساسی باشند، اما به نظر می رسد گاهی می توان از دل این تضاد، کارکردهایی برای ارتقای کیفی فعالیت های شورای اسلامی دیزباد بیرون آورد. به مصاحبه خواندنی مهندس کردی می پردازیم.
- چه نوع برنامه هایی در شورا و دهیاری در حال انجام است و چه کسانی به صورت مستقیم مدیریت این برنامه ها را بر عهده دارند؟
فعالیت شورا با توجه به فصول سال تغییر می کنند و سبک و سنگین می گردند. به عنوان مثال در فصل زمستان فعالیت های عمرانی کمتر و فعالیت های برنامه ریزی، اجتماعی، امنیتی و مراودات اداری بیشتر می شود و ما معمولا وقتی اطلاع رسانی از چگونگی و مراحل اجرای پروزه ها می کنیم که آنها را به سرانجام قابل قبولی رسانده باشیم.
مدیریت و اجرای هر برنامه نیز با توجه به تخصص، تجربه و علاقه افراد از مجموعه دست اندر کار صورت می گیرد و این مجموعه عبارتند از: شورای اسلامی، دهیاری، شورای مشورتی، روابط عمومی، همیاران شورا و حتی خانواده های آنها، البته نظارت، هماهنگی و تقسیم کار توسط شورای اسلامی صورت می گیرد.
- همکاری همیاران شورای اسلامی از ابتدا تا کنون چه روندی داشت است؟ در ابتدا چه تعداد فعالیت می کردند واکنون چه اندازه هستند؟ روند این همکاری را چگونه ارزیابی می کنید؟
همیاران شورا در ابتدا تعدادشان از ده نفر کمتر بود و این تعداد در مدت کوتاهی به سرعت افزایش یافت به نحوی که جوانان دیزبادی در داخل وخارج از کشور، بعضی با عنوان و برخی بدون عنوان در حوزه ای مختلف یار و یاور شورا بوده اند. حوزه فعالیت این دوستان متفاوت بوده و از حوزه عمرانی گرفته تا حوزه های آموزشی، فرهنگی، مالی، اطلاع رسانی و . . . را شامل می شود. لذا جا دارد در همین جا به نمایندگی از مجموعه مسئولان دیزباد از این دوستان کمال تشکر را داشته باشیم. البته این گونه حرکت های خوب و پسندیده، زیبنده جوانان روشنفکر و فداکار دیزبادی است.
- پروژه راه دهانه دو آب به کجا رسید؟ میزان مشارکت مردم چگونه بوده است؟
همانطوریکه قبلا به اطلاع رسانیده ایم. این پروژه مدت یک سال است که شروع شده و تا کنون 9 نفر عقب نشینی لازم را در دیوار گذاری ها رعایت کرده اند و معمولا مشارکت و عقب نشینی زمانی انجام می شود که صاحب باغ قصد دیوار گذاری در کنار رودخانه را داشته باشد. لذا اجرای کامل آن زمانی طولانی نیاز دارد و ما نگران مشارکت نیستیم.
- توسعه صنایع دستی یکی از برنامه های مهمی است که در شوراهای اسلامی برخی نقاط ایران دنبال می شود. آیا شورای اسلامی دیزباد در باب گسترش هنر های دستی دیزباد برنامه خاصی دارد؟
صنایع دستی در دیزباد قدمت تاریخی دارد و مردم نمونه هایی از آثار بجای مانده را در نمایشگاه یادها و خاطره های سال گذشته دیزباد دیدند. اما متاسفانه این صنعت در حال حاضر وجود ندارد و اقعیت این است که ما در این مورد برنامه ای نداشته ایم. لذا ضرورت دارد آنرا در شورای مشورتی مطرح نمائیم شاید بشود نوعی شغل در فصول پاییز و زمستان برای ساکنین بومی ایجاد کرد.
- میزان ورود گردشگر غیر دیزبادی از ابتدای فعالیت شورای چهارم تا امروز با چه نرخی بوده است؟ آیا افزایش داشته یا کاهش داشته است؟
شاید مبالغه نکرده باشم اگر بگویم روند رشد ورود گردشگر به دیزباد نزدیک به تصاعد هندسی بوده است و حتی از این جهت ما را به فکر فرو برده است که این میزان رشد همسوئی با روند توسعه زیر ساخت ها و دیگر برنامه های ما ندارد و ممکن است مشکل ساز شود.
- منبع عمده درآمد شورا از ابتدای فعالیت تا کنون از چه محل هائی تامین شده است؟ آیا چرخشی در منابع داشته اید یا خیر؟
در ابتدای فعالیت شورا، هیچ منبع درآمد شناخته شده ای وجود نداشت و از گذشته نیز تجربه ای نبود که ما از آن استفاده کنیم. اما خوشبختانه امروز ما منابع درآمد گوناگون و معقولی داریم که با حساب و کتاب مدیریت می گردند. البته برای رشد این حوزه نیاز به پلکانی است که بایستی با سایر شرایط سازگاری و همسوئی داشته باشد.
- آبیاری بوستان پیش تخت گاه آخرین بار چه زمانی بوده است؟ تا کنون چه میزان هزینه آبیاری برای این بوستان پرداخت شده است؟
همانطوریکه جناب عالی اطلاع دارید، در بوستان پیش تخت گاه حدود 1000 اصله نهال کاشته شده و در سال گذشته با تراکتور و تانکر آبیاری شده است، آبیاری از بهار تا پائیز و بر اساس مدار 14 روز صورت گرفته است و به دلیل حساسیت و وسواسی که اعضای شورا برای سبز شده نهال ها داشتند. آبیاری توسط اعضای شورا و دهیار و با کمک داوطلبانه تعدادی از همیاران شورا انجام شده و در این مورد هیچ کس مزدی دریافت نکرده است. فقط هزینه حمل آب به میزان 35000 تومان برای هر تانکر بوده و در هر مدار 6 تانکر آب استفاده شده است. مدت زمان آبیاری نیز در هر مدار از ساعت 6 صبح تا 9 شب به درازا می کشیده که چند ساعتی با چراغ آبیاری صورت می گرفته است.
- در حال حاضر اگر کسانی مایل باشند در دیزباد برای مشاغل غیر کشاورزی سرمایه گذاری کنند، چه امتیازات می توانند از راه اندازی این مشاغل دریافت کنند؟
ما از سرمایه گذاری در دیزباد استقبال می کنیم و بسیار نیز خوشحال می شویم. اما در ابتدا در هر موردی بررسی لازم صورت می گیرد و سپس با توجه به حوزه فعالیت مذکور به ادارات ذیربط معرفی می گردند. و معمولا ادارات بعد از تایید طرح، تسهیلات بانکی و سایر کمک ها را ارائه می کنند. البته واگذاری زمین نیز می تواند مد نظر قرار گیرد.
- نرخ مهاجرت از دیزباد در 16 ماه گذشته در دیزباد به چه صورتی بوده است؟ چه تعداد خانواده به جمعیت دیزباد کم یا اضافه شده است؟
سوای گردشگران، جمعیت دیزباد در فصول سال متغییر می باشد و این میزان در فصول بهار و تابستان سال جاری نسبت به سال های ماضی افزایش داشته است و در زمستان تغییری نکرده است. البته جمعیت فصول معتدل با سایر زیر ساخت های دیزباد تناسب دارد. اما جمعیت ماه های سرد کم می باشد، برای رفع این کمبود راه حل هائی وجود دارد که هم اکنون به صورت آزمایشی در دیزباد در حال اجراست و اتفاقا یکی از موضوعات جلسه آینده شورای مشورتی همین مسئله می باشد.
- ساختن خانه باغ در دیزباد متداول شده بود با توجه به ابلاغ قانون به دیزبادی ها آیا این شرایط متوقف می شود؟
خیر، نه فقط متوقف نمی شود. بلکه ما مردم را به ساخت و ساز تشویق نیز می کنیم. آنچه که قانون می خواهد ساخت وساز بر اساس ضابطه، نظم و انظباط، چشم انداز دور و توسعه پایدار است. لذا برابر قانون مصوب مجلس شورای اسلامی تغییر کاربری اراضی زراعی و باغی در همه جای مملکت ممنوع می باشد. یعنی کسی حق ندارد درختان، باغی را در بیاورد و به جای آن خانه بسازد. البته ساخت خانه باغ در قسمتی از زمین که سنگلاخی و یا شن و قلوه سنگ بوده و برای زراعت و باغ مناسب نباشد آزاد است و این قبیل اراضی در حاشیه اغلب باغات دیزباد وجود دارد. همچنین در داخل باغ ها برای ایجاد انبار و خانه باغ در سطح 30 متر مربع می توان ساخت و ساز انجام داد. البته لازمه ساخت و ساز در تمام مناطق دیزباد اعم از داخل و یا خارج از روستا این است که قبلا با دهیاری هماهنگ نمایند تا مجوز های لازم از بخشداری، بنیاد مسکن، جهاد کشاورزی و منابع طبیعی اخذ گردد. و مردم مطمئن باشند ما در جهت تسهیل ساخت و ساز های قانونی پشتیبان آنها بوده و هر کس در هر جا در جهت عمران و بهسازی دیزباد سنگی روی سنگ بگذارد ما خوشحال وآنها را تشویق خواهیم کرد.
- در شانزده ماه گذشته چه مقدار ساخت وساز در دیزباد انجام گرفته است؟
اغلب ساخت و سازهای دیزباد در بخش ترمیم و تعمیر منازل قدیمی صورت می گیرد که در این قسمت آمار دقیقی نداریم اما ساخت و ساز جدید 8 مورد بوده است.
توسعه متوازن و پایدار دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- سال های پس حضور شوراهای اسلامی در دیزباد، برای دیزباد سال های خوبی بودند. به ویژه در دولت نهم و دهم که اعضای شورای سوم توانستند فعالیت های زیرساختی خوبی را برای دیزباد انجام دهند.
مهمترین این اقدامات بر مبنای اعلام دهیاری دیزباد عبارت بودند از:
1. جاده آسفالت دیزباد
2. آب لوله کشی دیزباد
3. تلفن همراه دیزباد
4. تلفن ثابت خانه های دیزباد
با ورود این امکانات که به ظاهر ترکش های زیادی برای دیزبادی ها داشته، شاهد دیزباد جدیدی هستیم. دیزبادی که به شدت در معرض حضور گردشگران (حضور افراد غیر متعارف و بیش از اندازه معمول) است. این به معنی تخریب منابع طبیعی و از میان رفتن آرامش دیزباد می باشد.
امروز دیزبادی ها خودشان نیز برای تخریب دیزباد پیش قدم شده اند و ساختن خانه هایی با معماری شهری، یعنی از بین بردن بافت با ارزش سنتی دیزباد و این یعنی نخستین گام برای تخریب دیزباد.
نکته دیگر که شورای اسلامی و دهیاری دیزباد را به شدت در دوره چهارم درگیر خود کرده است، ابعاد غیر عمرانی در دیزباد است. دیزباد امروز نیازمند توسعه در 4 بعد می باشد:
- توسعه اقتصادی
- توسعه فرهنگی
- توسعه اجتماعی
- توسعه پایدار
چیزی که شاید در کمتر روستایی در ایران به آن توجه شود این است که این چهار بعد توسعه باید به طور متوازن پیش روند. یعنی اگر فقط راه ساختیم و فرهنگ عبور و مرور نداشتیم. یا اگر نتوانستیم مشارکت اجتماعی و اقتصادی مردم را در اجرای پروژه های دیزباد جلب کنیم، قطعا شکست خورده ایم.
توسعه متوازن با مفهومی به نام آمایش سرزمین گره خورده است. همین سوالی که در حاشیه سایت «دیزباد وطن ماست» مطرح کرده ام: شما دوست دارید دیزباد را چگونه بشناسند؟
ما در اقتصاد مفهومی داریم به نام «هزینه فرصت» یعنی در زمینی که برنج کاشتیم، فرصت کاشت چغندر را از آن گرفته ایم. اگر دیزباد گردشگری باشد، شاید فرصت ایجاد یک فضای دنج را از آن بگیریم. یا شاید حتی باغداری آن را نابود کنیم.
آمایش سرزمین یعنی کدام ویژگی در دیزباد باید تقویت شود؟
پاسخ به این سوال بسیار اهمیت دارد. چراکه ما اگر بتوانیم پاسخ قطعی به این سوال بدهیم، برنامه ریزی هایمان ثمر بخش می شود و فعالیت های توسعه در دیزباد با سرعت و قوت بیشتری به پیش می رود. به خاطر داشته باشید که دیزباد گردشگری به معنای تمرکز بر روی گردشگری است و نه تخریب باغداری. فعالیت های باغداری به نحوی که وجود داشته اند ادامه می یابند اما تمرکز بر روی آنها نیست.