دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.دیزباد یکی از شگفت انگیزترین روستاهای ایران
«دیزباد وطن ماست»- سایت روستاهای شگفت انگیز گردشگری در یادداشتی در مورد دیزباد اطلاعات جامعی ارائه کرده است.
موقعیت و تاریخچه
روستای دیزباد علیا از توابع بخش زبرخان شهرستان نیشابور، با مختصات جغرافیایی 59 درجه و 17 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 6 دقیقه عرض شمالی، در 70 کیلومتری جنوب شرقی نیشابور و 90 کیلومتری مشهد قرار گرفته است. این روستا حدود یک قرن قدمت دارد.
این روستای ییلاقی در دامنه کوه استقرار یافته و از سطح دریا 1970 متر ارتفاع دارد. آب و هوای آن در زمستان‌ها سرد و در تابستان‌ها معتدل است.
مـردم روسـتای دیـز باد عـلیا به زبـان فـارسی با لهجه [مشابه لهجه] نیشابوری سخن می‌گویند. آنان مسلمان و پیرو مذهب اسماعیلیه و شیعه جعفری هستند.
الگوی معیشت و سکونت
براساس نتایج سرشماری سال 1375، روستای دیزباد علیا 335 نفر جمعیت داشته است که در سال 1385، به 700 نفر افزایش یافته است. این روستا از آبادی‌های موسمی و ییلاقی است.
جمعیت دائمی آن را در فصل زمستان، پیرمردان و پیرزنان تشکیل می‌دهند. در فصل برداشت محصول بویژه در تابستان، جمعیت روستا به بیش از 3 هزار نفر افزایش می‌یابد.
فعالیت اصلی مردم روستای دیزبادعلیا باغداری است، که به دلیل شرایط مساعد اقلیمی رونق خاصی دارد. گروهی از مردم در امور خدماتی، زراعت و صنایع دستی اشتغال دارند.
گیلاس، هلو، زردآلو، گردو و بادام مهم‌ترین محصولات باغی روستاست. گندم و جو نیز به شیوه آبی و دیم در روستا کشت می‌شود.
دامداری سنتی و محصولات دامی به طور محدود و به منظور مصرف داخلی تولید می‌شود.
روستای کوهپایه‌ای دیزباد علیا بافت مسکونی نیمه متمرکزی دارد که به صورت زنجیره‌ای امتداد یافته است.
با توجه به موسمی بودن جمعیت ساکن در روستا، شکل خانه‌ها به ویژه خانه‌هایی که اخیراً ساخته شده‌اند، از سبک ساختمان‌سازی شهری متأثر شده و به ندرت طویله و انبار علوفه در آن احداث می‌شود. در واحدهای مسکونی، انبارهای متعددی جهت نگهداری و ذخیره میوه وجود دارد. مصالح به کار رفته در ساخت بناهای قدیمی از گل، سنگ، خشت و چوب است. در ساخت خانه‌های جدید از مصالح سیمان، گچ، آجر، تیرآهن و مانند آن نیز استفاده می‌شود.
جاذبه های گردشگری
استقرار روستا در شیب ملایم دامنه و در مسیر پیچ و تاب امتداد رودخانه و کوه، مناظر و جلوه‌های طبیعی منحصر به فردی پدید آورده است.
چشم انداز ارتفاعات، رودخانه و باغ‌ها به خصوص در فصول بهار، تابستان و پاییز بسیار تماشایی است و گردشگران بسیاری را به سوی خود جلب می‌کند.
رودخانه پر آب و دائمی دیزباد از حاشیه باغ‌های روستا عبور می‌کند. این رودخانه از ارتفاعات اطراف سر چشمه می‌گیرد و حواشی آن محل گذران اوقات فراغت گردشگران به خصوص در نیمه اول سال است.
باغ‌های انبوه و پربار میوه در حاشیه روستای دیزباد علیا گسترده شده‌اند که در فصول مختلف سال بسیار دیدنی و جالب توجه‌اند.
ارتفاعات اطراف روستا فاقد پوشش جنگلی انبوه است، ولی در فصل بهار از انواع گل‌ها و گیاهان دارویی مانند شاه تره، خاکشیر، گل ختمی و پرسیاوشان پوشیده می‌شود. این ارتفاعات سر سبز، چشم انداز زیبایی دارند و سبب تعدیل آب و هوای روستا در تابستان می‌شوند.
در این روستا یک خانقاه یا جماعت خانه، متعلق به پیروان مذهب اسماعیلی وجود دارد، که سال‌ها پیش بازسازی شده است. مسجد و حسینیه شیعیان دوازده امامی نیز اخیراً بازسازی شده است.
در فاصله چند کیلومتری روستا و در میان ارتفاعات، محلی وجود دارد که بنا به روایتی قدمگاه امام علی و بنا بر روایتی دیگر، قدمگاه یکی از پیشوایان اسماعیلیه است. مردم روستا در آخرین جمعه مرداد ماه (یا یک روز خاص در فصل تابستان) به این مکان می‌روند و جشن نو حصار را در آنجا برگزار می‌کنند. قربانی کردن گوسفند و توزیع ناهار آماده بین خویشان از ویژگی‌های این جشن است. مردم روستای دیزباد علیا همانند سایر مسلمانان در اعیاد مذهبی قربان، فطر، غدیر به جشن و سرور و در ایام محرم و وفات و شهادت ائمه به عزاداری می‌پردازند. پیروان مذهب اسماعیلیه نیز، هرسال روز میلاد پیشوای خود را جشن می‌گیرند. از دیگر مراسم معمول مردم این روستا، می‌توان به مراسم پیشواز سال نو، سیزده بدر، شب یلدا و چهارشنبه سوری اشاره کرد.
بهره‌گیری از موسیقی محلی خراسانی همراه با نواختن سازهای محلی بویژه در مراسم عروسی مردم روستای دیزباد علیا رواج دارد.
پوشاک اغلب مردم روستای دیزباد علیا، پوشاک رایج در مناطق شهری است. استفاده از چادر معمول نیست و زنان عموماً با مانتو و شلوار، در معابر و مزارع رفت و آمد می‌کنند.
انواع آش و غذاهای گوشتی مانند انواع کباب و خورشت در روستا تهیه می‌شود. از غذاهای محلی روستای دیزباد علیا می‌توان به انواع اشکنه، نان محلی و فطیر مسکه اشاره کرد.
دسترسی: روستای دیزباد علیا از طریق شهر نیشابور با جاده‌‌ای آسفالت قابل دسترسی است.
dizbad makani monaseb beraye film sakhten ...........ber gerfteaz ashare molevi o ......... shaname ............................................................
.chera sayteton darokhone ya attari nedare............ashpezi ...........dar zemn in khanom dizbadis dar tasvir.......ashna nis chehreshon........