«دیزباد وطن ماست»- «آرام و گام به گام و با شیبی ملایم رو به بالا» بهترین توصیف از ورزش کوهنوردی است و شاید بتوان گفت که امروز شورای اسلامی نیز با چنین خط و مشی حرکت های پیشگامانه خود را ادامه می دهد.
به گزارش دیزباد وطن ماست، یادداشتی که مطالعه می کنید با قلم مهندس محمود کردی، توصیفی از یک کوهنوردی اکیپی ارائه می دهد که خواندن آن را به همه دیزبادی ها توصیه می کنم. گفتنی است که این کوهپیمایی با هدف شناسایی چالش ها و فرصت های توسعه پایدار در دیزباد و نظارت بر فعالیت های انجام شده در شورا و دهیاری دیزباد انجام شده است و گزارش آن نیز این رویداد را با همین رویکرد بررسی می کند.
شاید اغراق نکرده باشم اگر بگویم هیچ تفریح و ورزشی جای کوه پیمائی را نمی گیرد. کوهنوردی ورزشی است که انسان در طی مسیر از همه چیز انرژی های خوب می گیرد.هوا، سنگ طبیعت و منظره همه و همه جنبه هایی از عظمت خداوند را نشان می دهند. کوهنوردی رشته ای است که در آن باز نشستگی وجود ندارد و ما در این رویداد بسیار خوشوقت بودیم که از همراهی طیف گسترده ای از دیزبادی ها اعم از میان سال، و جوان برخوردار باشیم.
این رویداد برای اعضای تیم، رویداد تازه ای نبود. چون ما همه ساله در فصل بهار از طریق کوه از مشهد به دیزباد می رویم. برای رسیدن به دیزباد مسیر های مختلفی وجود دارد که از مسیر های مشخص آن می توان از راه ازغد، راه غار مغان، راه طرقبه و مسیر ذکریا را نام برد. هر کدام از این مسیرها جلوه خاص خود را دارند.
طی هر کدام از این مسیرها دو صبحانه و یک نهار و شام زمان می برد. ما امسال مسیر اول را انتخاب کردیم که از روستای حصار گلستان شروع شد و پس از پیمودن روستاهای مایان سفلا، مایان وسطی، مایان علیا و ازغد به بازه راه دیزباد رسیدیم. طی این مسیر از این نظر مطلوب است که می توان تمام راه را از کنار رودخانه و در زیر سایه درختان عبور کرد.
تمامی مسیر سبز و خرم است و بیشترین پوشش گیاهی را در طول این مسیر روستاهای ازغد و دیزباد دارند. بسیاری از کوهنوردان معتقدند که زیباترین قسمت این مسیر بازه راه است که در آن درختچه های پر از گل های رنگارنگ جلوه ای خاص به دره داده است.
چیزی که بر شکوه مناظر در سال جاری می افزود مشاهده بکر ماندن پوشش گیاهی آن بود که کاملا قابل توجه بود. چراکه امسال نخستین سالی است که مرتع بازه راه به فروش نرفته است و با عملکرد شایسته گشت نا محسوس تک نفره و گشت گروهی یگان حفاظت دیزباد گله های روستاهای اطراف وارد این قلمرو نشده اند و هیچ گیاه و علفی چریده نشده است. آثاری از مدفوع گوسفند نیز مشاهده نمی شد.
شاید ما هر ساله از این مناطق عبور کرده ایم، اما امسال یکی از اهداف عمده خود را بررسی شرایط پس از یک سلسله فعالیت های گسترده بود که به منظور حفاظت از محیط زیست دیزباد انجام داده شده بود. لذا وقتی وارد این مناطق می شدیم و مشاهده می کردیم که نیروهای یگان حفاظت به خوبی از خط الراس جغرافیایی مرزهای منطقه حفاظت شده حراست کرده اند، احساس می کردیم که گامی اساسی برای توسعه پایدار وطنمان دیزباد برداشته شده است.
در منتهی الیه بازه راه چشمه علف خرس قرار دارد که آب بسیار سرد و گوارائی دارد. ما صبح روز دوم به آنجا رسیدیم. در مسیر گروهی از دوستان مشهدی را دیدیم که مشغول صرف صبحانه بودند. آنها خودروهای خود را در سر مزار پارک کرده بودند و باقی مسیر را به قصد اطراق شبانه پیاده آمده بودند. ما دقایقی را پای صحبت های آنها نشستیم. آنها نیز با چای از ما پذیرایی خوبی کردند. در ضمن گفتگوها نظر آنها را در خصوص عملکرد یگان حفاظت جویا شدیم. این گروه کوهنورد از برخورد شایسته دیزبادی ها و یگان امنیت بسیار راضی بودند. آنها گفتند که مشاهده چهار تابلو نصب شده در سر مزار (تابلو خوشامد، تابلو دعا برای خیرین و نیکوکاران، تابلو نه تفنگ و نه تبر، تابلو قانون برای خطاکاران) تحت تاثیرشان قرار داده است. ما از آنها پرسیدیم که اگر پس از بازگشت به شهر از شما بپرسند که دیزباد چه جایی است، شما چه پاسخی می دهید؟ یکی از آنها اذعان کرد: «دیزباد جایگاه خوبان و پاکان است و سایرین جایی در آن ندارند.» این تعبیر برای ما به عنوان دیزبادی بسیار مطلوب بود.
دوستان مشهدی در چشمه علف خرس با دیوار چینی، جایگاه نشستن برای خود و دیگران ساخته بودند و جالب اینکه باغچه ای ایجاد کرده و در آن سبزی ترخون کاشته بودند!
کوهنوردان مشهدی در مسیر بازه راه درختان کهنسال سوخته شده ای را دیده بودند که برایشان جای سوال بود. ما نیز در پاسخ به این ابهام توضیح دادیم که کاشت درختان بید بازه راه و بازه چپ دیزباد به قرن ها پیش بر می گردد. درخت بید، سپیدار و اشن جزو قدیمی ترین درختان دیزباد هستند. این درختان مانع از برخواستن گرد و غبار به دره دیزباد می شوند و در عین حال زیبائی خاصی به دره دیزباد می دهند. در گذشته از چوب آنها در ساختن در و پنجره و همچنین پوشش سقف منازل استفاده می شده است و ما شعر گونه ای در توصیف این درختان داریم:
در میان سایه های بی ضرر سایه بید و سپیدار و کمر
از آنجا که در چند سال اخیر آهن جایگزین چوب شده، دیزبادی ها ترجیح داده اند که به جای درختان بید درخت گردو بکارند. این تبدیل پوشش درختان بدین صورت شکل گرفت که باغداران ابتدا در حد فاصل درختان بید، نهال گردو کاشتد و پس از اینکه نهال های گردو حدود 10 ساله شدند برخی از افراد اقدام به قلع و قمع درختان بید کردند. البته از این میان عده کمی بدترین روش حذف درختان بید را انتخاب می کنند و آن سوزاندن آنهاست، اگر چه درخت جایگزین درخت شده است و گاهی در طبیعت این فرآیند به طور معمول صورت می گیرد اما سوزاندن درختان بید، بدترین روش حذف آنها از طبیعت دیزباد است. شاید عدم جاده دسترسی به محل و استفاده از چوب آنها موجب شده است که برخی افراد این روش نامناسب را انتخاب می کنند.
سوزاندن درختان نه تنها منظره ای زشت را برای طبیعت ایجاد می کند بلکه از نظر زیست محیطی و اکولوژیکی مردود است و تاثیرات نامطلوبی بر زیست بوم دیزباد دارد. در بسیاری از موارد هم دیده شده است که سوزاندن درختان بید دیزباد موجب سوختن نهال های جدیدی شده است که صاحبان باغ ها کاشته اند.
مهندس محمود کردی، رئیس شورای اسلامی دیزباد با ذکر نام همراهان گروه کوهنوردی گزارش خود را از این رویداد پایان داد. وی گفت: «در راهپیمایی امسال جناب آقای مهندس ناصری مدیر روابط عمومی اداره کل محیط زیست استان نیز حضور داشتند که ما از مصاحبت با ایشان استفاده بردیم.»
وی در پایان گزارش خود پیشنهاد می دهد:
برای مناطقی که درختان گردو بزرگ شده و لاجرم باید بیدها حذف شوند، تنه درختان بید را در ارتفاع پایین قطع و با چند بار سرزنی جوانه ها و کندن پاجوش ها عمل جایگزینی را انجام دهید.
وی تصریح کرد: یکی از علل طغیان آفت شپشک واوی درختان سیب و آلو و هلو دیزباد در چند سال اخیر قطع درختان سپیدار است که در غالب نقاط دیزباد وجود دارند.
مهندس کردی می نویسد: علاوه بر آن بریدن درختان سپیدار سرعت و شدت باد را بیشتر نموده و منظره زیبای دره دیزباد را دگرگون می کند. ما انشاالله همانند گذشته این مشکلات را در مجالس عمومی به اطلاع همگان خواهیم رساند.
با سلام و خسته نباشید خدمت شما در سایت معرفی دیزباد اگر یادی از شهیدان والامقام هشت سال دفاع مقدس که بهترین سرمایه خود را در اعتلای ایران اسلامی به طبق اخلاص گذاشتند یادی شود .....
مدیر محترم سایت شهدای باغشن.
از توصیه بجایتان سپاسگزارم.
موردی که فرموده بودید اعمال شد.
ضمن اینکه باید خدمتتان عرض کنم در سایت دیزباد وطن ماست ما بخش های زیادی را در طول سال به شهدای انقلاب اختصاص داده ایم و این موضوع در سطح مدیران دیزبادی نیز امروز مطرح است.
اینکه بتوانیم آرمان های امام راحل (ره) و شهدای راه دین و کشورمان ایران را پاسبانی کنیم و سربازی خوب برای مقام عظمای ولایت، حضرت امام خامنه ای (مدظه العالی) باشیم.