اکوتوریسم سبزوار بزرگ
شامل:
شهرستانهای (سبزوار - جغتای - جوین - خوشاب - داورزن و ششتمد)
اکوتوریسم بیان علاقه مندی انسان به طبیعت و جاذبه های ذاتی آن می باشد که در سالهای اخیر با صنعتی شدن جوامع،
پیشرفت صنعت حمل ونقل و نیازمندی به گذران اوقات فراغت جهت کاهش فشارهای روانی با استقبال چشمگیری روبرو شده است.
با نگاهی واقع بینانه به سبزوار بزرگ که از نظر وسعت مقام اول و از نظر جمعیت مقام دوم را در سطح استان خراسان رضوی به خود اختصاص داده است ،
با تنوع پدیده های طبیعی، ژئومورفولوژیکی و میکرو اقلیم های متعدد مواجه هستیم که هر کدام به نحوی می تواند سهم قابل توجهی از این صنعت نوپا را به خود اختصاص دهد.
نمادی از قیام سربداران در ۵ کیلومتری مسیر ارتباطی تهران به سبزوار
قرار گرفتن سبزوار بزرگ در مسیر راه ارتباطی (تهران- مشهد) با قابلیت جابه جایی سالانه بیش از ۲۰ میلیون زائر و مسافر موقعیت مطلوبی را در جهت فراخوانی گردشگران طبیعت فراهم کرده است.
نقشه جامع سبزوار بزرگ به همراه شهرستان های تابعه
فاصله اندک کوه و کویر با مجموعه ای از جاذبه های طبیعی و منحصر به فرد از جمله دو رشته کوه عمده سبزوار بزرگ،
جغتای به طول ۱۱۰ کیلومتر و کوه مش به طول ۹۰کیلومتر با قله ها و صخره های بکر و بازگشایی نشده که سرچشمه بسیاری از رودهای فصلی منطقه را تشکیل می دهد.
نقشه راههای دسترسی به مناطق اکوتوریستی سبزوار بزرگ
سبزوار بزرگ به دلیل وسعت و موقعیت مناسب ارتباطی(قرار گرفتن در مسیر راه آسیایی تهران- مشهد) و دارا بودن اشکال متنوع ژئومورفولوژیکی از توانهای لازم جهت توسعه اکوتوریسم برخوردار است.
(بر روی عبارت های *ستاره دار زیر می توانید کلیک کنید.)
و جهت قرار گیری دو رشته کوه جغتای و کوه میش، باعث شده ذوب برف در ارتفاعات تا اواخر فصل بهار ادامه یافته و موجب شکل گیری چشمه سارها، آبشارها و رودهای نسبتا پرآب و رونق مناطق اکوتوریستی گردد.
قله ها، صخره ها، مناطق ییلاقی با دره های سرسبز، تپه های ماسه ای و عوارض ناشی از فرسایش بادی و استقرار یکی از
* چهار پناهگاه حیات وحش مطرح کشور(شیراحمد سبزوار)
به همراه محدوده شکار ممنوع پروند با جاذبه های بکر و منحصربه فرد گیاهی و جانوری
در کنار اولین ایستگاه تحقیقاتی جنگلها و مراتع در منطقه خاورمیانه (ایستگاه حارث آباد) که مدتها قرارگاه کارشناسان و محققانی از دیگر کشورها بوده
شرایط خوبی را برای گسترش انواع فعالیتهای اکوتوریستی در سبزوار بزرگ فراهم کرده است.
قدیمی ترین و گسترده ترین سنگها با سازندهای مختلف که هرکدام مربوط به یک دوره زمین شناسی هستند موجب شده تا :
امکان بررسی کاملی از سیر تحولات زمین شناسی، لیتولوژیک و پالئوژئوگرافی مورد توجه بخش اکوتوریسم علمی در سبزوار بزرگ فراهم گردد، که:
از جمله میتوان به مجموعه سنگهای رسوبی، افیولیتها و کالرد ملانژهای کرتاسه فوقانی اشاره کرد که سری کاملی از سنگ های اسیدی تا فوق بازیک را در خود جای داده است.
نشان می دهد که مناسب ترین زمان برای شروع فعالیتهای اکوتوریستی به شکل عمومی و فراگیر آن از اوایل بهار آغاز می شود .
استفاده ازمناطق ییلاقی در ارتفاعات شمالی و جنوبی(جغتای وکوه میش) با افزایش دما در فصل تابستان رونق گرفته و تا اوایل فصل پاییز ادامه می یابد.
نوع تخصصی کوه نوردی در فصل زمستان با ریزش اولین برف زمستانی در ارتفاعات گر و نظرگاه به اوج خود می رسد .
* اطلاعات آماری باد نشان می دهد، باد غالب شرقی بوده و به همراه دو باد مطرح دیگر(شمال شرقی و جنوب شرقی) جریان دارد.
که خود می تواند در برنامه ریزیها جهت چگونگی احداث اماکن اقامتی سیاختی گردشگران مورد توجه قرار گیرد.
با شناسایی اشکال مورفولوژیکی مورد توجه در بخش اکوتوریسم ومکان استقرار آنها به معرفی قله ها ، پرتگاه ها، صخره ها، تلماسه های طولی و عرضی، نبکاها و اشکال بادی می پردازد .
تنگناهای اساسی بر سر راه توسعه اکوتوریسم در دو بخش طبیعی و انسانی نشان می دهد که
موقعیت جغرافیایی، شرایط اقلیمی و هیدرولوژیکی، فقدان امنیت و عدم توسعه راههای ارتباطی محدودیتهایی را در زمینه بهره برداری از قابلیتهای اکوتوریستی موجب گردیده است.
به عنوان پل ارتباطی غرب به شرق و شمال به جنوب شرایط مساعدی را برای عبور میلیونها زائر و مسافر از حوزه های استحفاظی سبزوار بزرگ فراهم کرده که
در صورت ایجاد امکانات رفاهی و تاسیسات اقامتی- پذیرایی و معرفی کامل جاذبه های طبیعی می توان آنها را به دیدار از این قابلیت ها ترغیب نمود.
مقایسه آمار سال ۱۳۷۵ تا۱۳۸۵نشان می دهد که پدیده مهاجرت به صورت یک معزل و بخصوص در میان نسل جوان آغاز شده است.
یکی از علل این مهاجرت را می توان محدودیت منابع آب وخاک جهت فعالیتهای گسترده کشاورزی، دامداری و صنعتی دانست.
در صورتی که این روند همچنان ادامه یابد آثار نامطلوبی بر ساختمان سنی و جنسی جمعیت سبزوار بزرگ خواهد داشت .
تبعات نامطلوب اقتصادی واجتماعی ناشی از این توزیع نامتناسب به مهاجرت بیشتر نیروی کار می انجامد. از این رو لزوم توجه به بخش اکوتوریسم ضروری به نظر می رسد.
مطالعه و اجرای طرحهای گردشگری در سالهای اخیر و توجه فراگیر به قابلیتهای طبیعی و نتایج مثبت ناشی از آن موجب شده تا
علاقه مسئولین و ساکنین بومی مناطق به فعالیتهای اکوتوریستی افزایش یابد. بطوریکه
در فاصله کوتاهی بعد از اجرای طرح گردشگری حوضه رودخانه دلبر طرحهای دیگری از جمله، طرح های گردشگری سامان پارت در حاشیه رودخانه ششتمد، منطقه پایکوهی استاج ، روستای نور آباد ، رودخانه و سد کمایستان با اهداف اکوتوریستی مطرح شده است.
در مجموع با توجه به موقعیت طبیعی و انسانی سبزوار بزرگ آینده روشنی در زمینه تحولات اکوتوریستی متصور می باشد که نیازبه برنامه ریزیهای زیر بنایی با توجه به قابلیتها و تنگناهای موجود دارد.
معرفی برخی از جاذبه های طبیعت گردی در شهرستان سبزوار
امامزاده شملق
در برخی مناطق دامنه نوردی تفریحی با اهداف زیارتی در هم آمیخته و علاقه مندان زیادی را به خود جذب نموده است.
از جمله می توان به ارتفاعات نظرگاه اشاره کرد که بارگاه امامزاده سلطان سید قریش را در خود جای داده است.
این بارگاه مقدس به این کوه پر صلابت اهمیت در خور توجهی اهدا ء گرده است به همین دلیل از اقصی نقاط کشور هیئت های مختلف کوهنوردی با هدف زیارت به این ارتفاعات صعود می کنند.
چشم اندازی از موقعیت امامزاده سلطان سید قریش در ارتفاعات نظرگاه
نمای نزدیکی از امامزاده سلطان سید قریش ( شملق) در سبزوار بزرگ
تردد زمستانی در گردنه سیاه (کوه مش سبزوار)
خروج چشمه ای طبیعی از دل صخره ( مکان تفرجگاه آبشار بید )
عرصه های بیابانی و ماسه زارهای وسیع که بخش اعظم آن شامل :
تپه های ماسه ای پشته عباس می باشد که در انتها به کویر مزینان و از جنوب به کوه پروند و از غرب به تپه های ماسه ای دشت استپی خارتوران محدود می گردد.
بخشی از تپه های ماسه ای پشته عباس
تپه های ماسه ای ده نبی نمونه دیگری است که تا شرق روستای حارث آباد ادامه یافته و سپس به تپه های ماسه ای شامکان متصل می شود ،که خود پتانسیل ارزشمندی جهت برپایی تورهای شن نوردی و مسابقات شتر سواری محسوب می شود.
دشت استپی خارتوران
پرورش شتر در مناطق عشایری شند و گراب زمینه ساز مسابقات شتر سواری
از سوی دیگرمحدوده های حفاظت شده غنی از جمله پناهگاه حیات وحش شیر احمد و منطقه شکار ممنوع پروند با گونه های کمیاب جانوری و گیاهی توانهای اکوتوریستی ما را تشکیل می دهند که در صورت شناسایی آنها به دوستداران طبیعت موجب توسعه اقتصادی، بهبود شرایط زندگی و کاهش نرخ مهاجرت از سطح شهرستان سبزوار خواهد شد.
پرورش گونه های کمیاب پستانداران در شیر احمد سبزوار
سالن بهشت بلاش آباد
یکی از مناطق بسیار دیدنی در نزدیکی شهرستان سبزوار سالن بهشت در مجاورت روستای بلاش آباد است که فاصله آن از شهر سیزوار ۲۵ کیلومتر می باشد.
سالن بهشت در شمال روستای بلاش آباد
این دره ییلاقی و مشجر در فاصله ۲۵ کیلومتری از شهر سبزوار در انتهای جاده کوهستانی شمال روستای بالش آباد و در دامنه جنوبی کوه کمردنگ واقع شده که به دلیل طول زیاد و پوشش گیاهی انبوه به سالن بهشت معروف شده است. دسترسی به سالن بهشت، از طریق جاده خاکی واقع در شمال روستای بلاش آباد و به فاصله ۵۰۰ متر امکان پذیر است .
رود گل قز
در فاصله ۸کیلومتری از شهر سبزوار و در سمت شرق جاده اصلی به سمت شهرستان اسفراین راه فرعی آسفالته ای به روستا های قز و افچنگ منتهی می گردد.
در ادامه این مسیر و در مجاورت روستای قز منطقه ییلاقی و زیبای رود گل در پای کوههای سی آب قرار دارد که در روزهای تعطیل پذیرای حدود ۳۰۰۰ گردشگر برای گذران اوقات فراغت و کوه پیمایی تفریحی می باشد.
این منطقه دارای چند چشمه آب معدنی با خواص درمانی است که اهالی منطقه از آن استفاده می کنند .
چشم اندازی از تفرجگاه رود گل قز
رودخانه دلبر
این رود به طول ۳۵کیلومتر با آبدهی متوسط ۹ماه در سال در دهستان کراب بخش مرکزی شهرستان سبزوار قرار دارد و ازدامنه های غربی کوه میمستان و دامنه شرقی کوه النگ بید سرچشمه می گیرد.
استقرار پوشش گیاهی چنار و سپیدار در طول مسیر رودخانه تا منطقه دونخ که توسط دو شاخه جداگانه از کوه میمستان تغذیه می شود، فضای سبز و ییلاقی منحصر به فردی را بوجود آورده که در افزایش تعداد گردشگر ان بسیار مؤثر بوده است.
ظرفیت پذیرش بالا (روزانه ۹۰۰۰ نفر) به همراه امکان دسترسی از دو مسیر جداگانه در کنار قابلیتهای طبیعی موجب استقبال روزافزون مردم برای بازدید از این منطقه تفرجگاهی شده است.
به منظور ایجاد امکانات رفاهی و توسعه هر چه بیشتر این منطقه ییلاقی بخشداری مرکزی شهرستان سبزوار طرح گردشگری رودخانه دلبر را در حاشیه این رودخانه را به اجرا در آورده است.
سایه ساری زیبا در حاشیه زیبای رودخانه دلبر
بابا افچنگ
منطقه ییلاقی بابا افچنگ در کنار جاده آسفالته سبزوار به روستای افچنگ قرار دارد.
قرارگرفتن این منطقه کوهستانی و خوش آب و هوا در کنار این جاده آسفالته، ارتفاعات کوه سیاه و فاصله نزدیک با رود گل ، موجب استقبال گسترده مردم برای گذران اوقات فراغت و فعالیتهای کوهنوردی شده است، به همین دلیل درروزهای تعطیل فضای کافی برای پارک وسایل نقلیه وجود ندارد .
جاده منتهی به منطقه ییلاقی بابا افچنگ
لطفا از بخش های متنوع و جذاب زیر هم دیدن فرمایید:
راهکار های اجرایی شدن صنعت اکوتوریسم در سبزوار بزرگ
نگاهی به طرح های گردشگری در سبزوار بزرگ
نقش کوهستان در توسعه ی طبیعت گردی سبزوار بزرگ
معرفی غارهای طبیعی در سبزوار بزرگ
رودها و آبشارهای مهم با قابلیت گردشگری
ژئومورفولوژی و نقش آن در توسعه اکوتوریسم سبزوار بزرگ
بررسی پارامترهای آب و هوایی در سبزوار بزرگ
پوشش گیاهی و نقش آن در اکوتوریسم سبزوار بزرگ
آشنایی با پناهگاه حیات وحش شیر احمد
گسل های مهم و فعال در سبزوار بزرگ
نقش اکوتوریسم روستایی در توسعه اشتغال و درآمد
مجموعه نقشه های موضوعی سبزوار بزرگ
معرفی سدها ی مهم سبزوار بزرگ با قابلیت های گردشگری
بررسی و تحلیل علمی رودها در سبزوار بزرگ
اسامی و نقشه روستا های سبزوار بزرگ
معرفی منابع موجود در زمینه اکوتوریسم
لیست هتل ها و مراکز اقامتی در سبزوار بزرگ
لطفا با ثبت نظرات خود ما را در تکمیل هر چه بهتر این وبلاگ
راهنمایی فرمایید.
بدینوسیله آمادگی خود را جهت همراهی و راهنمایی شما علاقه مندان
یه مشاهده و بازدید از جاذبه های دیدنی سبزوار بزرگ اعلام می دارم.
با تشکر: سید یوسف آزاد
کلمات کلیدی مهم: اکوتوریسم سبزوار یزرگ, سید یوسف آزاد, جاذبه های طبیعت گردی, کوه میش سبزوار
